Тэпсты́ (тепсти́) ‘ківаць, матляць, целяпаць’ (кобр., Горбач, Зах.-пол. гов.), тыпсты́ ‘моцна трасці; шукаць’ (Клім.). Параўн. рус. дыял. тепсти́ ‘цягнуць, вязці з натугай’, палаб. tipst ‘трэсці’, славен. tepsti ‘біць, лупцаваць’, харв. tèpsti ‘збіваць масла; біць, стукаць; валачыць; плявузгаць’, серб. те̏псти ‘збіваць масла, пляскаць, боўтаць, калаціць’, роднасныя літ. tèpti ‘мазаць, шмараваць; біць, стукаць’ пры аблаўтным tapšnoti ‘ляпаць’ з інавацыйным суф. ‑šno‑ (Смачынскі, 673), параўн. харв. tȁpšati ‘тс’. Прасл. *tepti ‘стукаць, біць’ (гл. цепаць) з «інтэнсіўным» s, відаць, гукапераймальнага паходжання (Фасмер, 4, 45; Скок, 3, 460; Глухак, 623; Шустар-Шэўц, 1504; Бязлай, 4, 170–171; ЕСУМ, 5, 548; ВЕР, 7, 949).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
best
1.
a найле́пшы
beim ~en Wíllen — хоць бы і мо́цна захаце́ць, пры ўсім жада́нні
der érste béste — пе́ршы сустрэ́чны
2.
adv am ~en — лепш за ўсё; як мага́ лепш, як найле́пш
aufs Béste — як не́льга лепш
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
бо́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
1. Вялікая драўляная або жалезная цыліндрычная пасудзіна з двума плоскімі днішчамі.
Дубовая б.
Саліць агуркі ў бочцы.
2. Старая руская мера вадкіх і сыпкіх цел, роўная сарака вёдрам (каля 490 літраў).
Б. жыта.
3. Фігура вышэйшага пілатажу: поўны абарот самалёта вакол яго падоўжнай восі.
◊
Бяздонная бочка (разм.) —
1) пра тое, што патрабуе вялікіх затрат і не акупляе сябе;
2) пра таго, хто можа выпіць многа спіртнога і не ап’янець (неадабр.).
Бочка з порахам — неадступная пагроза, вялікая небяспека.
Нясе як з бочкі (разм., неадабр.) — моцна патыхае ад таго, хто выпіў спіртнога.
|| памянш. бо́чачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж. (да 1 знач.).
|| прым. бо́чкавы, -ая, -ае.
Бочкавое піва.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
annoyance
[əˈnɔɪəns]
n.
1) незадаво́ленасьць, раздражнёнасьць f.
an annoyance at the delay — незадаво́ленасьць з прычы́ны затры́мкі
2) даку́ка, назо́ла f.; пры́красьць, непрые́мнасьць f.
The heavy traffic on our street is an annoyance — Вялі́кі рух на на́шай ву́ліцы мо́цна дакуча́е
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ax, axe
[æks]
1.
n., pl. axes
1) сяке́ра f.
2) старада́ўная баява́я збро́я
2.
v.t.
1) сячы (дро́вы); цяса́ць (сяке́рай)
2) informal звальня́ць, скарача́ць
3) абрэ́зваць, рэдукава́ць; мо́цна абніжа́ць
ax the budget — зрэ́заць, абрэ́заць бюджэ́т
•
- get the ax
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
rough3 [rʌf] v. :
♦ rough it infml абыхо́дзіцца без звыча́йных выго́д; перано́сіць, цярпе́ць няго́ды
rough out [ˌrʌfˈaʊt] phr. v. рабі́ць (што-н.) у агу́льных ры́сах;
rough out an article накі́даць артыку́л;
rough out some arrangements наме́ціць прыблі́зны план
rough up [ˌrʌfˈʌp] phr. v. infml збі́ць, мо́цна пабі́ць (каго-н.);
He was roughed up and pushed into the street. Яго збілі і выкінулі на вуліцу.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
sail2 [seɪl] v.
1. плы́сці пад ве́тразямі;
sail round the world рабі́ць кругасве́тнае падаро́жжа
2. кірава́ць (яхтаю, лодкаю і да т.п.)
3. пуска́ць кара́блікі
4. адплыва́ць, адыхо́дзіць (пра судна)
5. паво́льна ру́хацца;
She sailed into the room. Яна прайшла ў пакой як пава.
♦
sail against the wind плы́сці су́праць цячэ́ння;
sail close to the wind мо́цна рызыкава́ць, хадзі́ць па кра́і про́рвы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
зарва́ць, ‑рву, ‑рвеш, ‑рве; ‑рвём, ‑рвяце; зак., што.
Разм.
1. Захапіць што‑н. сабе; уварваць. Уваходзіць госць неспадзяваны.. Той самы Богут, што без жалю Гатоў зарваць чужы кусок І высмактаць з цябе ўвесь сок. Колас.
2. Абарваць так, што нельга знайсці канца (пра нітку). Зарваць нітку ў матку.
3. Раптоўна спыніць, перарваць. Калі стануць каровы на стойла, дык адразу і малако зарвуць. Чарнышэвіч. / безас. Аднаму зарвала, і другі ў рот вады набраў. Пташнікаў.
•••
Каб табе зарвала — ужываецца як праклён таму, хто моцна крычыць, гучна гаворыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дым, ‑у; мн. дымы, ‑оў; м.
1. Сукупнасць дробных цвёрдых часцінак і газападобных прадуктаў, якія вылучаюцца ў паветра пры згаранні чаго‑н. Папяросны дым. □ Дым, горкі, як палын, і страшэнна ўдушлівы, расплываўся па зямлі. Хадкевіч. З комінаў узнімаўся белаваты дым. Шыцік.
2. Гіст. Хата, гаспадарка, якія лічыліся падатковай адзінкай у Старажытнай Русі.
•••
Пайсці (з) дымам гл. пайсці.
Пусціць дым у вочы гл. пусціць.
Пусціць (з) дымам гл. пусціць.
У дым — вельмі моцна, да крайнасці напіцца, быць п’яным. Напіўся ў дым у нейкай там папойцы. Корбан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пара́дкам, прысл.
Разм.
1. У значнай ступені, даволі моцна. Што там ні кажы, а пастарэў бацька ўсё ж парадкам. Васілёнак. // Даволі многа. І вось падаўся я з незвычайнай камандзіроўкай па франтавых дарогах.. У блакноце ў мяне ўжо парадкам імён з адрасамі. За адзін толькі тыдзень. Ракітны.
2. Як мае быць, добра, толкам. Паехалі — яна, Ігнатка Ды дзядзька з цёткай, іх сынок. Куды? Ніхто не знаў парадкам, Дзе іхні спыніцца чаўнок. Колас.
3. Па парадку. [Пархвен] парадкам пачаў заходзіць у кожную хату, стукаў у вокны і дзверы. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)