Знайсці для сябе месца; стаць або рассесціся на месцах. Падпалкоўнік загадаў батальёнам размясціцца ў прыбярэжным лесе.Мележ.Нарэшце стол быў накрыты, усе размясціліся, і гаворка сціхла.Ваданосаў.// Уладкавацца на жыхарства, спыніцца па прыбыцці ў якім‑н. месцы, памяшканні. Землякі размясціліся ў адным пакоі з Кастусём.С. Александровіч.// Заняць сабой якое‑н. месца, прастору. Між засценкамі Малінаўкай і Жывіцамі на невялікім пагорку размясціўся стары могільнік.Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сціха́ць, сці́хнуць
1. (супакоіцца) sich berúhigen;
2. (замоўкнуць) still wérden, verstúmmen vi (s);
3. (спыніцца, аслабець) áufhören vi; sich légen, náchlassen* vi (праз’явыпрыроды);
ве́цер сці́х der Wind hat sich gelégt;
дождж сці́х der Régen líeß nach
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
затармазі́ць, ‑мажу, ‑мозіш, ‑мозіць; зак.
1.што і без дап. Спыніць пры дапамозе тормаза; збавіць ход тормазам. Вылецелі пяць матацыклістаў. Яны затармазілі матацыклы, і адзін з іх падбег да людзей.Шамякін.Шафёр.. зрабіў правы паварот, але раптам рэзка затармазіў.Васілёнак.
2.Спыніцца, збавіць свой ход. Каля маста пярэдні грузавік, а за ім і іншыя затармазілі.Мележ.Вагоны ўздрыгануліся і рэзка затармазілі.Няхай.
3.перан.; што. Разм. Затрымаць, зацягнуць развіццё чаго‑н. Затармазіць справу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разбе́г, ‑у, м.
1.Дзеяннепаводледзеясл. разбягацца — разбегчыся (у 6, 7 знач.). Прабіўся [ручай] праз снег І вось пачынае паволі Разбег.Макаль.
2.Дзеяннеістанпаводледзеясл. разбягацца — разбегчыся (у 5 знач.). Назаўсёды палюбіў імклівы разбег сталёвых рэек чыгункі Пеця Трацэнка.Шыловіч.
•••
З разбегу — а) набраўшы скорасць, разбегшыся. І па снезе коні мчацца, Ім з разбегу не стрымацца.Русак; б) не змогшы спыніцца пасля бегу. [Андрэй] з разбегу торкаецца галавой у траву.Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разно́счык, ‑а, м.
1. Той, хто разносіць што‑н. У турме быў устаноўлены штат арыштантаў: разносчыкаў хлеба, кіпню і гарачай стравы ў абед.Колас.— Эх, і патурыў .. [афіцэр] нас з Санькам са двара, беглі — спыніцца не маглі. Казаў, і нас зараз жа забярэ, як разносчыкаў хваробы.Сяркоў.
2. Прадавец, які вядзе гандаль уразнос. Разносчык марожанага. □ У гэтым хоры размаітых галасоў асабліва вылучаліся настойлівыя выкрыкі разносчыкаў і ўладальнікаў тых гандлёвых «стацыянараў», якія называюцца разваламі.«ЛіМ».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шо́ргат, ‑у, М ‑гаце, м.
1. Слабы, невыразны шум ад руху, трэння аднаго прадмета аб другі. Бераг .. [Пнівадкі] жыў новымі гукам: стук сякер, шоргат піл, песні.Чорны.Хачу паслухаць Шум сівых бароў І пахадзіць прасекаю лясною, Спыніцца над Бярозаю-ракою, Паслухаць шоргат сініх чаратоў.Свірка.
2.перан. Тое, што і шорах (у 2 знач.). Алаіза раптам ясна ўявіла, як дамавіну з яе целам апускаюць у сырую, халодную зямлю. Аж шоргат прайшоў па целе.Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абарва́цца
1. (адарвацца) (áb)reißen* vi (s);
2. (сарвацца, упасці) herúnterfallen* vi (s), herábstürzen vi (s);
3. (абнасіцца) zerlúmpen vi;
4. (раптоўна спыніцца) ábbrechen* vi (s); plötzlich áufhören; stócken vi (s);
◊ у мяне́ сэ́рца абарва́лася mein Herz schien still zu stéhen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ustać
Iзак.
выстаяць, устаяць;
nie móc ustać na nogach — не магчы ўстаяць на нагах
II usta|ć
зак. перастаць, спыніцца;
deszcz ~ł — дождж перастаў ісці
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
utknąć
зак.
1. засесці; завязнуць; загразнуць, захраснуць;
utknąć na mieliźnie — сесці на мель;
2.спыніцца; абарвацца;
utknąć w martwym punkcie перан. засесці (загразнуць) у мёртвым пункце
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
1. Адарваўшыся, аддзяліцца ад чаго‑н. Трос абарваўся.
2. Не ўтрымаўшыся, сарвацца, зваліцца адкуль‑н. [Даўгулевіч:] — Мне было горача і сніўся сон, нібы мы з Адэляю падымаліся на высокія горы, яна абарвалася і паляцела ў прорву.Гурскі.
3.перан. Нечакана спыніцца, перарвацца (пра якое‑н. дзеянне, працэс). Яшчэ некалькі хвілін, і гэтая вінаватая песня паравоза абарвалася, прыціхла.Колас.// Рэзка, без паступовага пераходу кончыцца. За вёскай шаша абарвалася.
•••
Сэрца абарваласягл. сэрца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)