Ве́ба ’бавоўна’ (Сцяшк. МГ). Бясспрэчна, запазычанне з польск. weba ’вельмі тонкае ільняное палатно; галандскае палатно’ (а гэта з ням. Webe ’тканіна, кусок палатна’, да weben ’ткаць’). Параўн. і чэш. véba ’гатунак тонкага палатна’ (< ням.; Махэк₂, 680).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ку́жаль м
1. (палатно) Léinen n -s, -;
нябе́лены ку́жаль Róhléinen n;
2. (валакно ачэсанага льну) gehéchelter Flachs
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
падмалёўка, ‑і, ДМ ‑лёўцы, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. падмаляваць.
2. У жывапісе — падрыхтоўчая стадыя работы над карцінай; слой фарбы, які наносіцца на палатно пасля папярэдняй пропісі для перадачы светаценю, аб’ёмнасці фігур і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спалатне́лы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які стаў бледным, падобным на палатно (ад спалоху і пад.). Спалатнелыя твары здаваліся шэрымі, а вочы глядзелі долу. Грахоўскі. Я стаю спалатнелы, пазіраю на хворага і не ведаю, што мне рабіць. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спалатне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Разм. Стаць бледным, падобным на палатно (ад спалоху і пад.). Немец спалатнеў і пачаў паднімаць рукі ўгору. Грахоўскі. Твар.. [Надзі] зусім спалатнеў, пальцы сутаргава скамечылі хустку, што была накінута на плечы. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пру́шчына ’прасціннае палатно’ (пух., Сл. ПЗБ), ’белы паркаль’ (стаўб., Жыв. сл.; З нар. сл.; навагр., Нар. словатв.), ’белы матэрыял на сарочкі’ (Сцяшк. Сл.), prúščyna ’белае палатно, танчэйшае за кужаль’ (Варл.). Утварэнне ад прыметніка просты з суф. ‑j‑іна: *prostjina < *prostъ. Гл. прошчына.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падра́мнік, ‑а, м.
Спец. Рамка, на якую нацягваецца палатно для карціны. З-за пляча відаць быў даўгаваты кавалак палатна, нацягнуты на падрамнік. Асіпенка. Самога дырэктара студэнты засталі перад расцягнутым на падрамніку палатном, з палітрай у руках. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праць, пяру, пярэш, пяра; пяром, пераце; незак., што.
Мыць, б’ючы пранікам (бялізну, палатно). Андрэй яшчэ здалёку пачуў, як нехта лупіў пранікам пад гарою — на кладках валаськоўцы здаўна пралі бялізну, — але не думаў, што гэта будзе Таццяна. Чыгрынаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
смычо́к, ‑чка, м.
1. Тое, што і смык (у 1 знач.). Дзіўныя гукі, што выплываюць з-пад смычка цудадзея-музыкі, вясёлкавыя фарбы, беражліва пакладзеныя мастаком на палатно, — таксама чаруюць і захапляюць. Шахавец.
2. Прылада для трапання шэрсці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шырокакале́йны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае шырокую чыгуначную каляю. Шырокакалейнае чыгуначнае палатно.
2. Які прызначаны для язды па чыгунцы з шырокай каляёй. На пуці чакае нас шырокакалейны вагон з дошкамі, а побач — пусты вагон вузкай каляі. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)