заняць дзеяслоў | закончанае трыванне

  1. Запоўніць сабой якую-н. прастору, прамежак часу.

    • Кнігі занялі ўсю паліцу.
    • Гэта работа зойме ў нас дні два.

  2. Размясціцца дзе-н. і уступіць куды-н., авалодаўшы чым-н.

    • З. месца ў вагоне.
    • З. кватэру.
    • Полк штурмам заняў варожы гарнізон.
    • З. крэпасць.

  3. пераноснае значэнне: Зацікавіць, цалкам захапіць.

    • Мяне заняла гэта работа.

  4. Даць работу, занятак каму-н.

    • З. на ўроку ўсіх вучняў.
    • З. гасцей размовамі.

  5. У спалуч. з некаторымі назоўнік: заняць пасаду.

    • З. вакансію.
    • З. месца малодшага навуковага супрацоўніка.
    • З. кафедру ў інстытуце (г. зн. месца загадчыка кафедры).

  6. Захапіць, збіраючы ў адно месца і гонячы куды-н. (пра жывёлу).

    • З. статак і гнаць дадому.

  7. Распачаць.

    • З. шырокі пракос.
    • Дух заняло (размоўнае) — стала цяжка дыхаць ад чаго-н. (хвалявання, хуткага руху і пад.).
    • Мову заняло каму — страціў здольнасць гаварыць.

|| незакончанае трыванне: займаць.

|| назоўнік: заняцце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

паланіць, ‑ланю, ‑лоніш, ‑лоніць; зак. і незак., каго-што.

1. Захапіць, узяць у палон. Зграя варожая злева і справа Іх паланіла для жорсткай расправы. Звонак. // Заваяваць, захапіць якія‑н. землі, краіны і пад. У кожным слове Соніных бацькоў гучала нянавісць да чужынцаў, якія паланілі родны край. Новікаў.

2. перан. Прывабіўшы, падпарадкаваць свайму ўплыву. Хацеў знайсці да ісціны ключы, А паланілі формулы і словы. Грахоўскі. Сэрца стала паслухмяным, — любы словам паланіў. Машара. // Зачараваць. Спявалі [дзяўчаты] зладжана, прыгожа, але асабліва паланіў адзін цудоўны голас. Шамякін. Хутка песні і вясёлая музыка паланілі атрад. Лынькоў.

3. Разм. Ахапіць, запоўніць сабой. Водбліскі цямнелі, гаслі, знікалі і зноў успыхвалі з новаю сілай, паланілі ўсё неба. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

grip​2 [grɪp] v.

1. сціска́ць; хапа́ць; хапа́цца; хвата́ць; хвата́цца;

He gripped my hand. Ён сціснуў мне руку.

2. aхапі́ць, захапі́ць (перан.);

Fear gripped them. Iх ахапіў страх;

The violinist gripped the audience. Ігра скрыпача захапіла слухачоў.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

завабіць, ‑блю, ‑біш, ‑біць; зак., каго-што.

1. Хітрасцю прымусіць прыйсці куды‑н., апынуцца дзе‑н. Камандаванне атрада даручыла Вользе завабіць немца ў лес. «Работніца і сялянка».

2. Захапіць, зачараваць сваім хараством; прывабіць. На позніх гатунках спакусліва красаваліся буйныя чырвоныя яблыкі — здавалася, для таго, каб завабіць сюды падарожніка. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заваяваць, ‑ваюю, ‑ваюеш, ‑ваюе; зак., каго-што.

1. Пакарыць, захапіць узброенай сілай. Прыйшлі белыя, заваявалі гэту зямлю, зрабілі неграў рабамі. Шамякін.

2. перан. Дамагчыся чаго‑н., здабыць што‑н. настойлівасцю, барацьбой і пад. Заваяваць свабоду. Заваяваць аўтарытэт. Заваяваць званне брыгады камуністычнай працы. // Прывабіць, прыцягнуць да сябе. Заваяваць сэрца дзяўчыны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

застукаць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.

Разм.

1. Захапіць, застаць нечакана, на месцы злачынства. Зрабілі ўсё ўдала, ніхто .. не перашкодзіў [партызанам], не застукаў, радасныя выбеглі з раўка. Быкаў.

2. У дзіцячай гульні — стукам адзначыць знойдзенага. Урэшце .. [Вася] застукаў усіх, ён перамог. Дубоўка.

застукаць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Пачаць стукаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

засцігнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак., каго-што.

Разм. Раптоўна захапіць, застаць каго‑н. дзе‑н., у якім‑н. стане. Туравец, каб самалёты не засціглі яго на адкрытым месцы, заспяшаўся і хутка ўваліўся ў акопчык. Мележ. [Пётр] ішоў спяшаючыся, нібы баяўся, што спозніцца і тады не засцігне дома самога Мышкіна. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

on fire

а) у агні́

б) по́ўны запа́лу

play with fire — гуля́ць з агнём

set fire to — падпа́льваць

set on fire —

а) падпалі́ць

б) захапі́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

праштурмаваць, ‑мую, ‑муеш, ‑муе; зак., што.

Разм. Штурмуючы, прайсці, захапіць што‑н. Як пасля стала відаць з нямецкіх паводзін, планы іхнія, на гэты момант, тут былі такія: як бы там ні было, а прайсці грунтавой дарогай, каб пасля зноў выбіцца на шашу. А перад гэтым праштурмаваць шырокім авіяцыйным налётам мясцовасць. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

zaangażować

зак.

1. прыняць на працу; наняць;

zaangażować statystów — наняць статыстаў;

2. уцягнуць; захапіць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)