прыліза́ць, ‑ліжу, ‑ліжаш, ‑ліжа; зак., каго-што.
1. Прыгладзіць языком. Кошка прылізала шэрсць.
2. Разм. Занадта старанна прыгладзіць (валасы).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скурамі́тавы, ‑ая, ‑ае.
Зроблены са скураміту. Фанеру эканомілі гэтак жа старанна, як Шлёма Майсеевіч, скажам, эканоміў скурамітавую падэшву. Нядзведскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гуталі́н, ‑у, м.
Мазь для чысткі скуранога абутку; вакса. Старанна адпрасаваў [Коля] рубашку і гальштук, да бляску пацёр гуталінам боты. Якімовіч.
[Ад ням. gut — добры.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дра́нік, ‑а, м.
Аладка, блін з дранай бульбы. Дранікі са смятанай. □ Маці ля печы старанна Дранікі з бульбы пячэ. Смагаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Перашны́харыць (піряшныхыріць) ’абшукаць хутка і старанна’ (Юрч. СНЛ). Да пера- (гл.) і шныпарыць* якое, відаць, у выніку кантамінацыі лексем нюхаць і um тарыць/ шныпарыць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бурбо́ліць ’старанна есці, спяшацца’ (Бір. Дзярж.). Мабыць, да бу́рбалка, бурбо́лка, бу́рбаліць (гл.). Першапачаткова ’есці паспешна, пускаючы бурбалкі, захлынаючыся’. Параўн. яшчэ Урбуціс, Baltistica, V (1), 1969, 51.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Малістава́ць ’вельмі старанна, моцна прасіць’ (Шат.), укр. гуц. молиститися ’прасіцца’. Паланізм. Параўн. польск. molestować ’набрыдаць сваімі просьбамі, надакучваць’, якое з лац. molestāre ’абцяжарваць, турбаваць, непакоіць, набрыдаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аха́яцца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Старанна прыбраць сябе, набыць прыстойны выгляд. // Ачысціцца (ад бруду). Загаілі трохі раны Ды ахаяліся з бруду. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
увярце́цца, увярчуся, уверцішся, уверціцца; зак.
Старанна ўхутацца, укруціцца ў што‑н. Лёг [Трахім] не на смех — коўдраю накрыўся .. Кажухом яшчэ ўвярцеўся паверсе. Калюга.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распрацава́ць, -цу́ю, -цу́еш, -цу́е; -цу́й; -цава́ны; зак., што.
1. Старанна апрацоўваючы, зрабіць прыгодным для чаго-н.
Р. поле.
2. Усебакова даследаваць, вывучыць.
Р. праблемнае пытанне.
3. Вычарпаць дзе-н. усю магчымую здабычу карысных выкапняў.
Залаты прыіск ужо распрацаваны.
|| незак. распрацо́ўваць, -ваю, -ваеш, -вае.
|| наз. распрацо́ўванне, -я і распрацо́ўка, -і, ДМ -цо́ўцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)