мадэ́рн, -у, м.
1. Кірунак у выяўленчым і дэкаратыўна-прыкладным мастацтве канца 19 — пачатку 20 ст., якому ўласціва супрацьпастаўленне мастацтву мінулага, адмаўленне прамых ліній, вуглоў на карысць натуральных ліній, арнаментальнасць.
2. у знач. прым., нязм. Пра стыль дэкадэнцкага кірунку ў мастацтве.
Мэбля-м.
Стыль-м.
3. Што-н. сучаснае, моднае (разм.).
Пагоня за мадэрнам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
вы́гадны, ‑ая, ‑ае.
1. Які дае выгаду, прыбытак, прыносіць карысць. Выгадны спосаб вядзення гаспадаркі. Выгаднае пагадненне.
2. Які мае перавагу; зручны, спрыяльны, добры. Выгаднае становішча. □ Месца для купання.. [хлопцы], на іх думку, выбралі самае выгаднае. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
угрунтава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., што.
1. Зрабіць больш устойлівым, моцным, надзейным; усталяваць.
2. Прывесці пераканаўчыя доказы, матывы ў карысць чаго‑н.; абгрунтаваць. Угрунтаваць прычыну сваёй просьбы. □ [Генадзю] хацелася нечым угрунтаваць свой крок, свой учынак. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адда́ча, ‑ы, ж.
1. Дзеянне паводле дзеясл. аддаваць — аддаць (у 1, 2, 5 і 6 знач.).
2. Спец. Каэфіцыент карыснага дзеяння механізма. Аддача лямпачкі напальвання. // Карысць, якая чакаецца ад таго, на што былі зроблены пэўныя затраты.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Зыск ’выгода, карысць’ (Сцяц., Шат.), ’права спагнання’ (Нас.). Рус. перм., свярдл. зыск ’іск’, укр. зиск ’прыбытак’, польск. zysk ’прыбытак’, ’карысць’, чэш., славац. zisk ’тс’. Ст.-бел. зыскъ (XV ст.) < польск. (Булыка, Запазыч., 124). У карысць разгляду бел. слова як паланізма — яго семантыка. Польск. zysk < vъziskъ (са стратай пачатковага vъ‑) бязафікснага наз. ад дзеяслова vъz‑iskati, дзе корань *isk‑ < *jьsk‑ (параўн. іск).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
wohl tun
* vi
1) быць прые́мным, прыно́сіць кары́сць, рабі́ць до́брае ўздзе́янне
das hat mir wóhl getán — гэ́та пайшло́ мне на кары́сць
2) рабі́ць дабро́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
гандля́рства, ‑а, н.
Разм.
1. Занятак гандляра; гандаль. [Андрэй:] — Калі так хочаце, я стану гандляром, але што ж за карысць прынясу, калі не люблю я гандлярства. Галавач.
2. Паводзіны гандляра; імкненне да нажывы. Нажыцца на спекуляцыі і гандлярстве.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канфіска́цыя
(лац. confiscatio)
1) прымусовае бязвыплатнае адабранне маёмасці, грошай у карысць дзяржавы;
2) забарона карыстацца творамі друку.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
матыва́цыя
(англ. motivation, ад лац. motivus = рухомы)
сістэма довадаў, аргументаў на карысць чаго-н.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Вы́йгранка ’выйгрыш, карысць, выгада’ (БРС, КТС). Да выйграць з суф. ‑ка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)