канфіска́цыя
(лац. confiscatio)
прымусовае бязвыплатнае адабранне маёмасці, грошай на карысць дзяржавы.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
◎ Пуццё ’толк, карысць’ (Ян.), дабро’ (Бяльк.), ’толк, лад’; ’балаўнік’ (Юрч. Фраз. 1), параўн. укр. пуття ’толк, карысць’. Форма зборнага назоўніка ад пуць 2 ’лад, парадак’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
pożytek, ~ku
pożyt|ek
м. карысць; выгада;
odnosić ~ekz czego — атрымліваць карысць ад чаго;
z ~kiem dla kogo — з карысцю для каго
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
канфіска́цыя, ‑і, ж.
Прымусовае бязвыплатнае адняцце грошай або маёмасці ў карысць дзяржавы. Канфіскацыя памешчыцкіх зямель. Канфіскацыя маёмасці. // Забарона карыстацца творамі друку, прадаваць іх. Канфіскацыя кнігі. □ Амаль усе нумары газеты падвяргаліся канфіскацыі паліцыяй. Шакун.
[Лац. confiscatio.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пу́тны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Разумны, талковы. Шкада, што такому чалавеку бог даў розум. Каб путнаму чалавеку, то якую карысць калгасу прынёс бы!.. Сергіевіч. Нічога пэўнага, путнага, як на тое, не прыходзіла ў галаву. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
утылітары́зм, ‑у, м.
1. Прынцып ацэнкі ўсіх з’яў з пункту гледжання іх карыснасці, магчымасці служыць сродкам для дасягнення якой‑н. мэты.
2. Напрамак у этыцы, які лічыць карысць асновай маральнасці і крытэрыем чалавечых паводзін.
[Ад лац. utilitas — карысць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Васпо́льза ’карысць, польза’ (Бяльк.). Утварэнне на базе запазычанага з рус. дзеяслова васпо́льзываць (гл.); параўн. і рус. по́льза ’карысць’. У рус. мове (у Даля і ў СРНГ) слова тыпу воспольза няма.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мадэ́рн, -у, м.
1. Кірунак у выяўленчым і дэкаратыўна-прыкладным мастацтве канца 19 — пачатку 20 ст., якому ўласціва супрацьпастаўленне мастацтву мінулага, адмаўленне прамых ліній, вуглоў на карысць натуральных ліній, арнаментальнасць.
2. у знач. прым., нязм. Пра стыль дэкадэнцкага кірунку ў мастацтве.
Мэбля-м.
Стыль-м.
3. Што-н. сучаснае, моднае (разм.).
Пагоня за мадэрнам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́гадны, ‑ая, ‑ае.
1. Які дае выгаду, прыбытак, прыносіць карысць. Выгадны спосаб вядзення гаспадаркі. Выгаднае пагадненне.
2. Які мае перавагу; зручны, спрыяльны, добры. Выгаднае становішча. □ Месца для купання.. [хлопцы], на іх думку, выбралі самае выгаднае. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
угрунтава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., што.
1. Зрабіць больш устойлівым, моцным, надзейным; усталяваць.
2. Прывесці пераканаўчыя доказы, матывы ў карысць чаго‑н.; абгрунтаваць. Угрунтаваць прычыну сваёй просьбы. □ [Генадзю] хацелася нечым угрунтаваць свой крок, свой учынак. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)