храмі́ раваць , ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак. , што .
Спец.
1. Накрыць (пакрываць) метал слоем хрому (у 1 знач.).
2. Апрацаваць (апрацоўваць) скуру солямі хрому (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адпалі́ ць , -палю́ , -па́ ліш, -па́ ліць; -па́ лены; зак. , што.
1. Спаліць частку прадмета; перапаліўшы, аддзяліць.
А. кавалак шнура.
2. Апрацаваць тэрмічным спосабам метал, шкло для надання адпаведнай якасці (спец. ).
3. перан. -н. нечаканае.
◊
Адпаліць штуку (разм. , неадабр. ) — учыніць што-н. недарэчнае, непрыстойнае.
|| незак. адпа́ льваць , -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
недапрацава́ ць , ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; зак. , што і без дап.
1. Папрацаваць менш, чым патрэбна.
2. Недастаткова апрацаваць ; не закончыць працы над чым‑н., апрацоўкі чаго‑н. Недапрацаваць праект.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пашлюхтава́ ць 1 апрацаваць ніткі адварам ільнянога семя’ (дзятл. , Сцяшк. Сл. ). З польск. szlichtować ’насычаць аснову тканіны спецыяльным крухмальным клеем’ < ням. schlichten ’тс’, ’згладжваць’.
◎ * Пашлюхтава́ ць 2 пошлюхтоваць ’пачысціць кішкі’ (ТС ). У выніку кантамінацыі пашлюхтаваць© і слова (магчыма, з ідыш), роднаснага да ням. Schlick ’ціна, гразкі іл’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
апылі́ ць , апылю́ , апы́ ліш, апы́ ліць; апы́ лены; зак. , што.
1. Зрабіць апыленне (у 2 знач. ).
А. кветку.
2. Апрацаваць пылападобным саставам для знішчэння шкодных насякомых.
А. пасевы.
|| незак. апыля́ ць , -я́ ю, -я́ еш, -я́ е (да 1 знач. ) і апы́ льваць , -аю, -аеш, -ае (да 2 знач. ); наз. апы́ льванне , -я, н.
|| наз. апыле́ нне , -я, н. знач. ).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Перавалачы́ ць (переволочы́ ць ) ’апрацаваць (грады)’ (хойн. , Мат. Гом. ), сюды ж піравалака́ ць ’пасеяную і забаранаваную збажыну пераяжджаць бараной уздоўж загонаў’ (Варл. ). Да пера- і валачы́ ць са старым значэннем ’рыхліць (зямлю)’, з якім слова ўжывалася ў больш старажытныя часы, калі замест сахі або бараны выкарыстоўвалася вершаліна ’верхняя частка яліны з завостранымі сукамі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абрабі́ ць , абрабля́ ць
1. (апрацаваць á rbeiten vt Ó rdnung brí ngen* (прывесці ў парадак );
2. разм. запэцкаць ) verschmú tzen vt ú tzen vt ú tzig má chen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
пракіпяці́ ць , ‑пячу, ‑пяціш, ‑пяціць; зак. , што .
1. Даць пракіпець; кіпячэннем давесці да гатоўнасці. Пракіпяціць малако. // Апрацаваць кіпячэннем для надання якіх‑н. якасцей. Пракіпяціць шпрыц.
2. і без дап. Кіпяціць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
á uswirken
1.
vt нада́ ць фо́ рму, апрацава́ ць
2.
(sich)
(auf A ) адбі́ цца (на чым-н. ); уплыва́ ць (на што-н. )
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Сце́ рці ’зняць з паверхні, саскрабеш’, ’намуляць’, ’ператварыць у аднародную масу’, ’апрацаваць (лён)’, ’змарнаваць’ (ТСБМ , Некр. і Байк. , Сл. ПЗБ ), ’правесці (час)’ (Ласт. ), ’запаліць (запалку)’, ’памыць (падлогу)’ (Мат. Гом. ), ’з’есці’ (люб. , Нар. ск. ), сцерць ’перацерці, выцерці’ (Нас. , Сл. ПЗБ , Бяльк. , Растарг. ), сцёрці ’расціснуць, разарваць на дробныя часткі’ (Варл. ). Да церці (гл.) у розных значэннях.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)