Вы́вальґіс ’гультай, абібок’ (Цых.). Фанетыка (ґ узрыўное) паказвае на запазычанне і канец слова нагадвае літ. val̃gis ’ежа’. Магчыма, частковая калька з невядомага літоўскага экспрэсіўнага назоўніка тыпу пражора; параўн. išválgyti ’з’есці, выесці’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вы́трымка1 ’ўрывак, цытата’ (БРС). Магчыма, калька рус. вы́держка ’тс’, хаця і этымалагічна памылковая, таму што рус. вы́держка ад выдёргивать, а не выдержать. Ад вытрымаць (гл. трымаць) пры дапамозе суф. ‑ка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Візава́ты ’дрэва з сукаватымі слаямі, якое цяжка шчапаецца’ (лаг., КЭС). Не зусім яснае слова. Відаць, мае сувязь з літ. vyžà, лат. vize ’лапаць’, літ. výžti ’плясці’. Магчыма, да вяз (гл.), *вязаваты.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Е́дкі ’які раз’ядае, з’едлівы’ (толькі ў літаратурнай мове, магчыма, з рус. едкий) (БРС, ТСБМ), ’ядомы’ (Касп., Мат. Гом., Шат., Сцяц. Клім., Сл. паўн.-зах., ТС), ’востры’ (Мат. Гом.) да есці (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Згнэ́піць ’скамячыць’ (Сл. паўн.-зах.). Магчыма, ад ґнэ́біць. зафіксаванага ў тым жа рэгіёне са значэннем ’прыгнятаць, крыўдзіць’ (польск. gnębić), не выключана сувязь з літ. knėbti ’шчыпаць’ (Сл. паўн.-зах., 2, 293).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кара́скацца ’карабкацца’ (Нас., Гарэц., Др.-Падб.), украінскія і рускія адпаведнікі толькі з прэфіксамі (відкараскатись, откараскаться). Магчыма, кантамінацыя карабкацца з карась. Польск. karaskać się запазычанне з бел. мовы (Слаўскі, 2, 66–67).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кукаве́ркі ’галушкі’ (Жд. 2). Складанае слова. Першая аснова ўзыходзіць да кука2 (гл.), якая формай нагадвае галушку. Другая аснова не выклікае пэўных асацыяцый. Ці не да вавёркі (гл.)? Магчыма, таксама кантамінацыя.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Курмы́ш ’гульня (у кошкі-мышкі)’ (Мат. Гом.). Магчыма, другая аснова гэтага складанага слова ўзыходзіць да мыш (гл.). Першая — да кура. Параўн. куры (гл.) ’гульня’. Не выключана кантамінацыя кошкі‑мышкі∼ курыЖуры‑мышкі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ланы́ (мн. л.) ’выгода, прыволле’ (мсцісл., З нар. сл.). Магчыма, да лан (гл.), аднак з-за адсутнасці іншых дадатковых фіксацый нельга нічога заключыць аб семантычным развіцці лексемы. Параўн. таксама лальі (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мы́згаць ’перабіраць страву, есці з неахвотай’ (круп., Жыв. сл.). Магчыма, роднаснае з рус. мызгать ’абы як мыць бялізну’, ’часта хадзіць туды-сюды’, ’слізгацца’, ’сноўдацца, бадзяцца’ < прасл. myzg‑ (Куркіна, Этимология–1972, 67).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)