1.што, абчым і здадан.сказам. Сцвердзіць, пацвердзіць, засведчыць што‑н. Малання .. таксама пасведчыла, што свята сёння.Колас.Ёсць старыя прычыны для новай размовы, Зоры гэта пасведчаць нам лепей, чым словы.Куляшоў.Не сохі і не ветракі пасведчылі аб сіле — мы спадарожніка з рукі, як голуба, пусцілі.Вялюгін.
2. Выступіць у ролі сведкі. — Дык мяне ж вёска ведае, чый я і калі радзіўся... [Настуля] можа пасведчыць, — гаварыў хлапец, не разумеючы і сам, што казаць далей...Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
не́чегоII(незачем) нареч., разг. няма́ чаго́; не́чага; (не надо) не трэ́ба;
не́чего об э́том говори́ть няма́ чаго́ (не́чага, не трэ́ба) пра гэ́та гавары́ць;
э́тим не́чего шути́ть гэ́тым не трэ́ба (не́чага) жартава́ць;
да тут и ду́мать не́чего ды тут і ду́маць няма́ чаго́ (не́чага);
не́чего спеши́ть няма́ чаго́ (не́чага, не трэ́ба) спяша́цца;
◊
от не́чего де́лать ад няма́ чаго́ рабі́ць;
не́чего сказа́ть! што і каза́ць!, няма́ што і каза́ць!;
де́лать не́чего нічо́га не зро́біш.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
1.(1і2ас.неўжыв.). Знаходзіцца ў адпаведнасці з кім‑, чым‑н.; узгадняцца. Версія не вяжацца з фактамі. □ Гэта была праўда, але праўда гэтая не вязалася з душой жанчыны.Чорны.// Ладзіцца, атрымлівацца. Гаворка не вязалася. Лявону больш не было чаго казаць.Чарнышэвіч.
2. Прыставаць, прывязвацца, чапляцца. — А ты таксама не вяжыся вельмі да людзей! — параіла Вычыха.Кулакоўскі.
3.Зал.да вязаць (у 1, 3 знач.).
•••
Вязацца слатою — прыставаць, чапляцца да каго‑н.
Вязацца ў сварку — умешвацца, увязвацца ў сварку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
няло́ўка,
1.Прысл.да нялоўкі.
2.безас.узнач.вык., каму. Пра пачуццё ніякаватасці, сораму, якое перажывае хто‑н. [Лабановіч:] — Я ніяк не думаў спаткаць вас там, і мне стала нялоўка.Колас.Шмат разоў я калісь на начлезе, Прызнавацца сягоння нялоўка, Нібы бачыў: лясун з дрэва лезе.Чарот.//зінф. Пра ўсведамленне нялоўкасці зрабіць што‑н. [Лазавы:] — А чаго чырванееце..? Нялоўка казаць нядобрае пра свайго калегу ды яшчэ начальства?Васілевіч.Рыгору трэба было збочыць, але Рымар вёў яго з сабою, і яму нялоўка было сказаць, што ім далей не па дарозе.Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
stérben
*vi паміра́ць, (с)кана́ць
seínes natürlichen Tódes ~ — паме́рці сваёй сме́рцю
an éiner Kránkheit [aus Gram] ~ — паме́рці ад хваро́бы [ад го́ра]
◊ er stirbt nicht an Hérzdrücken — ≅ ён не баі́цца каза́ць пра́ўду ў во́чы
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
testify
[ˈtestɪfaɪ]
v., -fied, -fying
1) сьве́дчыць (у судзе́)
2) сьве́дчыць, каза́ць
The excellence of his plays testifies to his genius — Даскана́ласьць яго́ных п’е́саў сьведчыць аб яго́най генія́льнасьці
3) пацьвярджа́ць
to testify one’s appreciation — вы́казаць сваё прызна́ньне
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
preach
[pri:tʃ]
v.
1) прапаве́даваць
to preach the Gospel — прапаве́даваць Эва́нгельле, навуча́ць Эва́нгельлю
2) каза́ць каза́ньне
3) павуча́ць, дава́ць павуча́льныя пара́ды, настаўле́ньні, закліка́ць да чаго́-н.
He preached patience and moderation — Ён мо́цна закліка́ў да цярплі́васьці й памярко́ўнасьці
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ironia
ironi|a
ж. іронія;
mówić z ~ą — казаць з іроніяй;
jak na ~ę — як па іроніі; як на злосць;
~a losu — іронія лёсу
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
дзёрзкі, ‑ая, ‑ае.
1. Непачцівы, грубы; нахабна-задзірлівы. Дзёрзкі адказ. □ Дрэнны ён хлопец: навошта было так крыўдзіць матку, казаць ёй такія дзёрзкія словы?Колас.Часам на Ніка як бы нешта находзіла і ён станавіўся дзёрзкі, грубы і непаслухмяны.Лынькоў.
2. Вельмі смелы, абыякавы да небяспекі. — Хто думае наступаць, той заўсёды клапоціцца наконт разведкі: мабільнай, гібкай, разумнай, а калі трэба — дзёрзкай.Алешка.// Поўны смелых, упэўненых парыванняў. Якая багатая ноч! І як добра, што я гашчу ў цябе, радзіма мая, — дзёрзкая, свежая і дужая, як маладосць.Скрыган.Нам партыя дала І смелы дзёрзкі розум, І дум высокі ўзлёт, І веліч ясных мэт.Звонак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ка́жучы,
Дзеепрысл.незак.адказаць.
•••
Інакш кажучы (узнач.пабочн.) — іншымі словамі.
Карацей кажучы (узнач.пабочн.) — коратка, без падрабязнасцей, сцісла.
Між (паміж) намі кажучы — тое, што і між (паміж) намі (гл. мы).
Мякка кажучы (узнач.пабочн.) — ужываецца як напамін пра тое, што гаворачая асоба знарок пазбягае рэзкіх слоў аб кім‑, чым‑н.
Не тут кажучы (казана) (узнач.пабочн.) — выражае пажаданне, каб тое непрыемнае, пра што ідзе размова, мінала ўдзельнікаў гутаркі.
Няўрокам кажучы (узнач.пабочн.) — каб не сурочыць.