Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

бу́сел, ‑ела; мн. буслы, ‑оў; м.

1. Вялікая пералётная птушка з доўгай прамой чырвонай дзюбай і высокімі чырвонымі нагамі. Па балоце, высока падымаючы чырвоныя ногі, хадзіў, шукаючы жаб, бусел. Васілевіч.

2. Разм. Высокая бутэлька гарэлкі. Тры «буслы» гарэлкі высока падымалі галовы над стусамі закусак. Колас.

бу́сельнік, ‑у, м.

Травяністая лугавая расліна сямейства гераневых з перыстым лісцем і чырванаватымі кветачкамі ў парасонанадобных суквеццях.

бу́слаў, ‑ава.

Які належыць буслу. Буслава дзюба. □ На схіленай вершаліне хвоі красавалася старадаўняе буслава гняздо. Колас.

буслі́ны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да бусла; належыць буслу. Бусліны клёкат. Буслінае гняздо.

буслі́ха, ‑і, ДМ ‑лісе, ж.

Самка бусла. Хутка на дапамогу буслу прыляцела бусліха. Пальчэўскі.

буслянё,

гл. бусляня.

бусля́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Разм. Буслава гняздо. Амаль на кожным хляве ці на хаце — буслянка. Бусляняты, раскрыўшы яшчэ не чырвоныя дзюбы, размерана, бездапаможна хекаюць ад спёкі. Брыль. Толькі зрэдку сям-там пракінецца старое дрэва — ліпа з буслянкаю ці ясакар. Сабаленка.

бусляня́ і буслянё, ‑няці; мн. бусляняты, ‑нят; н.

Птушаня бусла. На бліжэйшых.. стагах паважна буслы сачылі за буслянятамі. Шамякін.

бусо́ль, ‑і, ж.

Геадэзічная прылада для вымярэння гарызантальных вуглоў на мясцовасці.

[Фр. boussole.]

бут, ‑у, М буце, м.

Будаўнічы камень, які ўжываецца для закладкі фундаменту, а таксама асновы сцен будынка.