цяльпу́к, цельпука́, мн. цельпукі́, цельпуко́ў, м. (разм.).

1. Кароткі тоўсты кавалак дрэва; калодка.

2. Пра нязграбнага, непаваротлівага чалавека.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цяльпу́к

‘кавалак дрэва’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. цяльпу́к цельпукі́
Р. цельпука́ цельпуко́ў
Д. цельпуку́ цельпука́м
В. цяльпу́к цельпукі́
Т. цельпуко́м цельпука́мі
М. цельпуку́ цельпука́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

цяльпу́к

‘нязграбны чалавек’

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. цяльпу́к цельпукі́
Р. цельпука́ цельпуко́ў
Д. цельпуку́ цельпука́м
В. цельпука́ цельпуко́ў
Т. цельпуко́м цельпука́мі
М. цельпуку́ цельпука́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

цяльпу́к, род. цельпука́ м., разг. пе́нтюх, ро́хля, те́лепень

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цяльпу́к, цельпука, м.

Разм.

1. Кароткі тоўсты кавалак дрэва; цурбан, калодка. [Дудок] перасек усё дробнае ламачча на дрывотніку, узяўся быў за буйныя бярозавыя цельпукі, але з адной рукой не мог управіцца з імі. Лынькоў.

2. Пра нязграбнага, непаваротлівага чалавека. [Суседка:] — Спрытная дзеўка, маладзец! А то вунь у Палаткі нейкі цяльпук удаўся, дык не павернецца, людзей баіцца. Галавач. Трэба нешта было б сказаць, каб Кірыла не падумаў, што я нейкі там цяльпук. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

латру́га, -і, ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -ру́зе, Т -ай (-аю), ж., мн. -і, -ру́г (разм.).

1. Гультай, цяльпук, абібок.

2. П’яніца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

те́лепень обл. цяльпу́к, род. цельпука́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

у́валень м., разг. цяльпу́к, род. цельпука́ м., мя́ла, -ла ср.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тюле́нь

1. цюле́нь, -ня м.;

2. перен. цяльпу́к, род. цельпука́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Валюх ’пузан, цяльпук, мяла’ (Клім.), валюхла ’капун, павольны ў хадзьбе чалавек’ (З нар. сл.), валюх‑валюх ’выклічнік (пра хаду)’ (КСП). Да валяць з экспрэсіўнай суфіксацыяй; параўн. валёх‑валёх ’выклічнік’, рус. валях, валяха, валяшка, валява, валюга, валюшка ’цяльпук’, увалень, бесар. валюхаваты ’цяльпук’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)