халту́рны, -ая, -ае (разм.).
1. гл. халтура.
2. Які з’яўляецца халтурай (у 2 знач.).
Халтурная работа.
|| наз. халту́рнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
халту́рны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
халту́рны |
халту́рная |
халту́рнае |
халту́рныя |
| Р. |
халту́рнага |
халту́рнай
халту́рнае |
халту́рнага |
халту́рных |
| Д. |
халту́рнаму |
халту́рнай |
халту́рнаму |
халту́рным |
| В. |
халту́рны (неадуш.)
халту́рнага (адуш.) |
халту́рную |
халту́рнае |
халту́рныя (неадуш.)
халту́рных (адуш.) |
| Т. |
халту́рным |
халту́рнай
халту́рнаю |
халту́рным |
халту́рнымі |
| М. |
халту́рным |
халту́рнай |
халту́рным |
халту́рных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
халту́рны разг., в разн. знач. халту́рный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
халту́рны, ‑ая, ‑ае.
Разм. зневаж.
1. Які мае адносіны да халтуры; які займаецца халтурай. Халтурны пераклад. □ Ішоў [Шапшон] халтурнаю дарогай: Дзе хату зробіць, а дзе хлеў. Смагаровіч.
2. Які з’яўляецца халтурай (у 2 знач.). Халтурны нарыс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
халту́ра, -ы, ж. (разм.).
1. Пабочны, звычайна лёгкі заработак звыш асноўнага.
Пасля работы займацца халтурай.
2. Нядобрасумленна, неахайна, без ведання справы выкананая работа, а таксама рэч, зробленая такім чынам.
|| прым. халту́рны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Тандэ́т ’дрэнная танная рэч; нізкаякасны выраб’ (ТСБМ, Варл.), ’дзяшоўка; таўкучка’ (Байк. і Некр.), ’месца гандлю старымі, ужыванымі рэчамі’ (Жд. 3), ’таўкучка, дзе ўсё можна купіць танна’ (Нас.), на тандэ́т ’абы-як’ (Сл. ПЗБ), на тандэ́та ’на скорую руку, абы-як’ (ТС), тандэ́тны ’танны, лубочны’ (Байк. і Некр.), ’танны, нетрывалы, зроблены не на заказ’ (Касп., Стан.), ’нястала, похапкам зроблены, танны’ (Нас.), ст.-бел. танде́та ’базар, таўкучка’ (XVI ст., КГС). Праз польск. tandet, tandeta ’няякасны тавар, рыззё, халтура; барахолка’ або непасрэдна з мовы ідыш — з tandet ’тс’, tandetne(r) ’халтурны’ (Шульман, Полымя, 1926, 8, 213), параўн. nejen af tandet ’хутка і кепска (шыць)’ (Астравух, Ідыш-бел. сл. 789), што звязана з ням. Tändelmarkt ’таўкучка’, якое ад Tand ’дробязь, драбяза’; фіналь ‑eta на польскай глебе па аналогіі з wendeta ’таўкучка’ (Брукнер, 565). Не выключана паходжанне тэрміна з раманскіх моў, параўн. ісп. tanto ’пакупная цана; грошы для гульні’, што ўзыходзіць да лац. tantym ’столькі, такая колькасць’, гл. Фасмер, 4, 18; ЕСУМ, 5, 514.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)