фі́га

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. фі́га фі́гі
Р. фі́гі фі́г
Д. фі́зе фі́гам
В. фі́гу фі́гі
Т. фі́гай
фі́гаю		 фі́гамі
М. фі́зе фі́гах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

фі́га¹, -і, ДМ фі́зе, мн. -і, фіг, ж. (разм.).

Тое, што і дуля (у 2 знач.).

◊

Фіга з маслам — нічога, зусім нічога.

Фіга на талерцы — непрыемнасць для каго-н., прыхаваная ветлівасцю, далікатнасцю.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фі́га², -і, ДМ фі́зе, мн. -і, фіг, ж.

1. Субтрапічнае дрэва сямейства тутавых, смакоўніпа, інжыр.

2. Плод гэтага дрэва.

|| прым. фі́гавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фі́га I ж.

1. (дерево) фи́га;

2. (плод этого дерева) фи́га, инжи́р м., ви́нная я́года

фі́га II ж., разг. ку́киш м., шиш м., фи́га, ду́ля;

◊ паказа́ць (вы́ставіць) фі́гу — показа́ть фи́гу (ку́киш, шиш, ду́лю);

ф. з ма́слам, ф. на тале́рцы — ку́киш (фи́га) с ма́слом;

фі́гай но́са не даста́ць — фи́гой но́са не доста́ть;

глядзі́ць у кні́гу, а ба́чыць фі́гу — погов. смо́трит в кни́гу, а ви́дит фи́гу

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

фі́га ​1, ‑і, ДМ фізе, ж.

Разм. Тое, што і дуля (у 3 знач.). Падарожнік тыцнуў Сымону ў самыя вочы дзве фігі. Бядуля.

•••

Без фігі не да носа гл. нос.

Глядзець у кнігу, а бачыць фігу — нічога не разумець.

Фіга з маслам; фіга на талерцы — нічога, зусім нічога.

Фігу з’есці гл. з’есці.

фі́га ​2, ‑і, ДМ фізе, ж.

1. Субтрапічнае дрэва сямейства тутавых; смакоўніца.

2. Плод гэтага дрэва. Вялікія кашы з фінікамі, фігамі,.. гранатамі, апельсінамі і ўсялякай агароднінай стаяць на бруку. В. Вольскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фіга; хвіга, дуля, кукіш, шыш (разм.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

шиш м., прост. ку́кіш, -ша м., фі́га, -гі ж.;

◊

ни шиша́ фі́га.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ду́ля, -і, мн. -і, дуль, ж.

1. Гатунак летніх груш з вялікімі салодкімі пладамі, а таксама плод гэтага дрэва.

Бабуля частавала нас смачнымі дулямі.

2. Кукіш, фіга (разм., груб.).

Даць, паказаць дулю.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ку́кіш ’фіга’ (ТСБМ, Нас., Шат., Сл. паўн.-зах., Грыг.). Гл. кука 2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

фи́га​I ж., бот. фі́га, -гі ж.; (плод — ещё) інжы́р, -ру м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)