удыхну́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
удыхну́ |
удыхнё́м |
| 2-я ас. |
удыхне́ш |
удыхняце́ |
| 3-я ас. |
удыхне́ |
удыхну́ць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
удыхну́ў |
удыхну́лі |
| ж. |
удыхну́ла |
| н. |
удыхну́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
удыхні́ |
удыхні́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
удыхну́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
удыхну́ць¹, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак., што.
Набраць у лёгкія паветра пры дыханні.
У. свежае паветра.
|| незак. удыха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. удыха́нне, -я, н.; прым. удыха́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
удыхну́ць², -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак., што ў каго (што) (высок.).
Абудзіць у кім-н. што-н. (які-н. настрой, думкі і пад.).
У. надзею.
У. жыццё ў каго-н. (абудзіць да дзейнасці).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
удыхну́ць сов., прям., перен. вдохну́ть;
ён пра́гна ўдыхну́ў паве́тра — он жа́дно вдохну́л во́здух;
у. у каго́-не́будзь бадзёрасць — вдохну́ть в кого́-л. бо́дрость
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
удыхну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што.
1. Набраць у лёгкія паветра пры дыханні. Лена выйшла на веранду, з асалодай удыхнула свежае асенняе паветра. Няхай. [Сусед] узяў антонаўку, пакруціў яе ў руках, удыхнуў пяшчотны пах і зноў паклаў яблык на столік. Васілевіч.
2. перан.; у каго-што. Напоўніць, усяліць, заставіць пранікнуцца чым‑н. Удыхнуць новыя сілы. Удыхнуць надзею. □ [Расія] ўдыхнула ў творчасць Міцкевіча новыя думкі і пачуцці. Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вдохну́ть сов., прям., перен. удыхну́ць;
вдохну́ть в кого́-л. бо́дрость удыхну́ць у каго́-не́будзь бадзёрасць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
удыха́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да удыхнуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
удыхну́ты, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад удыхнуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
удыха́ць несов., прям., перен. вдыха́ть; см. удыхну́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
удыха́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. удыхаць — удыхнуць.
2. Тое, што і удых.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)