труці́ць, тручу́, тру́ціш, тру́ціць; тру́чаны; незак., каго (што).
Знішчаць атрутай.
Т. мышэй.
|| зак. вы́труціць, -ручу, -руціш, -руціць; -ручаны.
|| наз. тручэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
труці́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
тручу́ |
тру́цім |
| 2-я ас. |
тру́ціш |
тру́ціце |
| 3-я ас. |
тру́ціць |
тру́цяць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
труці́ў |
труці́лі |
| ж. |
труці́ла |
| н. |
труці́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
труці́ |
труці́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
тру́цячы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
труці́ць несов. трави́ть; мори́ть;
т. мух — трави́ть (мори́ть) мух
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
труці́ць, тручу, труціш, труціць; незак., каго-што.
Знішчаць атрутай. Труціць мух. □ Дзесяткі рук апыльвалі лён, труцілі шкодную блыху. Кулакоўскі. // Рабіць шкоду якімі‑н. атрутнымі рэчывамі. [Грачова:] — А курэй хто труціў? Хто з дустам кашу па гародзе рассыпаў, каб у грады не лазілі? Ракітны. / у перан. ужыв. Думы маркотныя, Думы гаротныя, Труціце быт мой сірочы. Смех стогнам крыецца, І ў сэрцы ныецца, І плачуць жаласна вочы. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Труці́ць ‘знішчаць атрутай, рабіць шкоду атрутнымі рэчывамі’ (ТСБМ, Нас., Бяльк., Ласт., Касп., Байк. і Некр., Гарэц., Яруш., ТС, Варл., Сл. ПЗБ), труці́цса, тру́ціцса ‘турбавацца, мучыцца, непакоіцца’ (Кліх), ст.-бел. трутити перан. ‘пазбаўляць радасці, рабіць непрыемным’ (ГСБМ). Парны па трыванні дзеяслоў да атруціць (гл.), параўн. чэш. мар. otrutit ‘атруціць’. Узнік у выніку кантамінацыі *truti і *traviti пры ад’ідэацыі ст.-польск. truciźnik, truciciel(ka) або непасрэдна ад труць 2 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тру́чаны тра́вленный; см. труці́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тручэ́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. труціць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вытруча́ць
‘труціць, атручваць каго-небудзь, што-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
вытруча́ю |
вытруча́ем |
| 2-я ас. |
вытруча́еш |
вытруча́еце |
| 3-я ас. |
вытруча́е |
вытруча́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
вытруча́ў |
вытруча́лі |
| ж. |
вытруча́ла |
| н. |
вытруча́ла |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
вытруча́ючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
выма́ривать несов. (травить) вытру́чваць, труці́ць, вынішча́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)