сінява́, -ы́, ж.
Сіні колер, сіняя прастора.
С. возера.
Тканіна з сінявой.
С. неба.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сінява́
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
| Н. |
сінява́ |
| Р. |
сінявы́ |
| Д. |
сіняве́ |
| В. |
сіняву́ |
| Т. |
сіняво́й сіняво́ю |
| М. |
сіняве́ |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сінява́, ‑ы, ж.
Сіні колер чаго‑н. Новы дзень вядзе мяне праз вецер, Праз ільноў густую сіняву. Бялевіч. Возера, растварыўшы ў сабе фарбы зары, успыхвае сінявой. Хомчанка. Няспынна хвалі ўдаль плывуць, Адбіўшы неба сіняву. Танк. // Сіняватае адценне чаго‑н. Матавая сінява варанёнай сталі. □ У Меера адна шчака была паголена да сінявы, а другая густа парасла чорным каракулем. Карпюк. // Сіняя прастора, сіняя паверхня (пра мора. неба, паветра). Як мары, белыя бярозы Пад сінявой начной стаяць. Багдановіч. Мы крочым з вёскі росным лугам Да бугскай воднай сінявы. Арочка. Чырвоныя ствалы соснаў высока-высока ўзнесліся ў глыбокую і нерухомую сіняву неба. Лынькоў. // Сіні туман, смуга. Далёкі лес ахутаны туманнай сінявой, а наперадзе густой зялёнай сцяной стаіць хвойнік. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сіня́ва-чо́рны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
сіня́ва-чо́рны |
сіня́ва-чо́рная |
сіня́ва-чо́рнае |
сіня́ва-чо́рныя |
| Р. |
сіня́ва-чо́рнага |
сіня́ва-чо́рнай сіня́ва-чо́рнае |
сіня́ва-чо́рнага |
сіня́ва-чо́рных |
| Д. |
сіня́ва-чо́рнаму |
сіня́ва-чо́рнай |
сіня́ва-чо́рнаму |
сіня́ва-чо́рным |
| В. |
сіня́ва-чо́рны (неадуш.) сіня́ва-чо́рнага (адуш.) |
сіня́ва-чо́рную |
сіня́ва-чо́рнае |
сіня́ва-чо́рныя (неадуш.) сіня́ва-чо́рных (адуш.) |
| Т. |
сіня́ва-чо́рным |
сіня́ва-чо́рнай сіня́ва-чо́рнаю |
сіня́ва-чо́рным |
сіня́ва-чо́рнымі |
| М. |
сіня́ва-чо́рным |
сіня́ва-чо́рнай |
сіня́ва-чо́рным |
сіня́ва-чо́рных |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
сіня́ва-шэ́ры
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
сіня́ва-шэ́ры |
сіня́ва-шэ́рая |
сіня́ва-шэ́рае |
сіня́ва-шэ́рыя |
| Р. |
сіня́ва-шэ́рага |
сіня́ва-шэ́рай сіня́ва-шэ́рае |
сіня́ва-шэ́рага |
сіня́ва-шэ́рых |
| Д. |
сіня́ва-шэ́раму |
сіня́ва-шэ́рай |
сіня́ва-шэ́раму |
сіня́ва-шэ́рым |
| В. |
сіня́ва-шэ́ры (неадуш.) сіня́ва-шэ́рага (адуш.) |
сіня́ва-шэ́рую |
сіня́ва-шэ́рае |
сіня́ва-шэ́рыя (неадуш.) сіня́ва-шэ́рых (адуш.) |
| Т. |
сіня́ва-шэ́рым |
сіня́ва-шэ́рай сіня́ва-шэ́раю |
сіня́ва-шэ́рым |
сіня́ва-шэ́рымі |
| М. |
сіня́ва-шэ́рым |
сіня́ва-шэ́рай |
сіня́ва-шэ́рым |
сіня́ва-шэ́рых |
Крыніцы:
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
сінь, сінява, просінь, блакіт, блакітнасць, лазурак
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
металі́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Зроблены з металу. Металічныя канструкцыі. □ Пагарэльскі здымае з рамы цяжкую накрыўку і ў зямлі відно, як ляжаць металічныя мадэлі. Скрыган. Рэч хутчэй нагадвала ружжо, са ствала якога выглядала вострая металічная страла. Шашкоў.
2. Які мае адносіны да металу, звязаны з апрацоўкай металу. Дзіўна выглядалі тады белыя, надзвычайна чыстыя кветкі.. на яго [Захарыя] шырокай далоні, цёмнай ад металічнага пылу, ад машыннага масла. Самуйлёнак.
3. Уласцівы металу, падобны на метал. [Хвалі] былі сінява-чорныя з глухім металічным бляскам. Зарэцкі. // перан. Які нагадвае гукі ўдару аб метал. Металічны голас. □ Рыжая асака, не кранутая ў свой час касой, стаяла напаўроста ў вадзе і пазвоньвала пад ветрам металічным звонам. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)