сы́тасць
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне
|
адз. |
| Н. |
сы́тасць |
| Р. |
сы́тасці |
| Д. |
сы́тасці |
| В. |
сы́тасць |
| Т. |
сы́тасцю |
| М. |
сы́тасці |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
сы́тасць ж.
1. упи́танность, ту́чность, жи́рность, сы́тость;
2. сы́тость;
3. жи́рность;
1-3 см. сы́ты
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сы́тасць, ‑і, ж.
Уласцівасць і стан сытага. Хада .. [рысі] была цяжкая і марудная, яна ледзь рухалася ад сытасці і, відаць, не хацела ці не магла ўступаць у бойку. В. Вольскі. Так і дыхала са здымка сытасцю, задаволенасцю, камфортам. Мехаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сы́ты, -ая, -ае.
1. Які наеўся, не адчувае голаду; які поўнасцю здаволіўся.
С. (наз.) галоднаму не спагадае (прыказка). Сытае дзіця.
2. Тлусты, укормлены.
С. вяпрук.
3. Які ўтрымлівае шмат тлушчу.
Сытае мяса.
4. перан. Які жыве ў дастатку, у раскошы; заможны, багаты (разм.).
Сытыя дзялкі.
Сытае жыццё.
◊
Сыты па горла (разм., неадабр.) — з лішкам, дастаткова каму-н. чаго-н.
|| наз. сы́тасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Сы́тасць ’стан паўнаты, задавальнення’ (ТСБМ, Некр. і Байк.), сыто́сць: у сытосць ’уволю, удосталь’ (паст., Сл. ПЗБ), ст.-бел. сытость ’паўната, багацце’ (Альтбаўэр). Параўн. укр. дыял. си́тощі ’тлустасць’, рус. сытость ’насычэнне’, польск. sytość ’перанасычэнне’, чэш., славац. sytost, в.-луж. sytosć, славен. sítost, серб.-харв. си̏тост, балг. си́тост, ст.-слав. сытость ’паўната, насычэнне’. Абстрактны назоўнік ад сыты, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сы́тость сы́тасць, -ці ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
жи́рность тлу́стасць, -ці ж.; (тучность) сы́тасць, -ці ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уко́рмленасць, ‑і, ж.
Стан арганізма (звычайна жывёлы) у залежнасці ад кармлення; сытасць. Сярэдняя ўкормленасць. Вышэйшая ўкормленасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўната́, -ы́, ДМ -наце́, ж.
1. Наяўнасць чаго-н. у дастатковай ступені, вышэйшая ступень насычанасці чым-н.
П. ўлады.
П. мастацкага выражэння.
Ад паўнаты пачуццяў (ад празмернасці пачуццяў, якія нібыта напаўняюць усяго чалавека).
2. Сытасць, укормленасць.
Нездаровая п.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Паўната́ ’таўшчыня, сытасць’, ’дастатковая ступень, колькасць чаго-н.’ (ТСБМ), ’поўня’ (Ян.). Укр. повно́та, рус. полнота́, балг. пълнота́. Са ст.-слав. плънота. Аналагічна ст.-в.-ням. fullida, ст.-інд. pūrṇatā ’тс’ (Фасмер, 3, 312).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)