сту́канне
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
сту́канне |
| Р. |
сту́кання |
| Д. |
сту́канню |
| В. |
сту́канне |
| Т. |
сту́каннем |
| М. |
сту́канні |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
сту́канне ср. сту́канье, стуча́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сту́канне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. стукаць, а таксама гукі гэтага дзеяння; стук. Стуканне дзятла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сту́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні; -нуты; зак.
1. Ударыць, звычайна са стукам.
С. кулаком па стале.
2. Пастукаць у дзверы або акно, каб адчынілі.
У акно ціха стукнулі.
3. каго (што) і без дап. Нанесці ўдар каму-н.
С. па карку.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Наступіць, надысці; мінуць, споўніцца (пра час, падзеі; разм.).
Мне стукнула сорак. (безас.).
◊
Стукнуць у галаву; галаву стукнула каму — нечакана прыйшла думка.
|| незак. сту́каць, -аю, -аеш, -ае (да 1 і 2 знач.).
|| наз. сту́канне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сту́канье сту́канне, -ння ср.; гру́канне, -ння ср.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
стуча́ние сту́канне, -ння ср.; гру́канне, -ння ср.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шара́ханье
1. сту́канне, -ння ср., тра́ханне, -ння ср., шара́ханне, -ння ср., жа́ханне, -ння ср.;
2. шара́ханне, -ння ср., кі́данне, -ння ср.;
3. сту́канне, -ння ср., тра́ханне, -ння ср., шара́ханне, -ння ср.;
4. перен. шара́ханне; см. шара́хать, шара́хаться;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
у́ханье
1. бу́ханне, -ння ср.; ву́хканне, -ння ср., во́хканне, -ння ср.;
2. сту́канне, -ння ср.; см. у́хать 1, 6;
3. (восклицание) ву́хканне, -ння ср.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Лопат 1 ’лапатанне, балбатня’ (ТСБМ, Яруш.), ’шум’ (стаўб., Жд. 2, Нар. словатв.; уздз., Жд. 3). Укр. лопіт, рус. лопот, польск. łopot, серб.-харв. ло̏пот, славен. lopòt. Прасл. lopotъ утворана ад lopotati (як лоскат) (Бернекер, 1, 732; Фасмер, 2, 519; Слаўскі, 5, 201–202). Да лапатаць (гл.).
Лопат 2 ’дошчачка з дзірачкай, у якой трымаецца верхні канец млёна’ (свісл., Шатал.). Балтызм. Роднаснае генетычна з літ. lãpatas ’акравак, абрэзак’, якое з lãpas ’ліст’ (Фрэнкель, 340). Названа паводле падабенства да ліста. Народная этымалогія збліжае лексему з дзеясловам лопаць і з аддзеяслоўным назоўнікам лопат 1 ’грукат, шум, стуканне’ (гл.). Параўн. таксама лапатуха (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ста́лкивание
1. сашту́рхванне, -ння ср., саштурхо́ўванне, -ння ср.; спіха́нне, -ння ср., спі́хванне, -ння ср.;
2. сту́канне, -ння ср.;
3. сутыка́нне, -ння ср., сутыкне́нне, -ння ср.; см. ста́лкивать, ста́лкиваться;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)