сацыя́льны, -ая, -ае.
1. гл. соцыум.
2. Грамадскі, які мае адносіны да жыцця людзей і да іх адносін у грамадстве.
Сацыяльнае становішча.
Сацыяльнае асяроддзе.
○
Сацыяльнае забеспячэнне — дзяржаўная сістэма матэрыяльнага забеспячэння грамадзян у старасці, а таксама ў выпадку хваробы або непрацаздольнасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сацыя́льны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
сацыя́льны |
сацыя́льная |
сацыя́льнае |
сацыя́льныя |
| Р. |
сацыя́льнага |
сацыя́льнай сацыя́льнае |
сацыя́льнага |
сацыя́льных |
| Д. |
сацыя́льнаму |
сацыя́льнай |
сацыя́льнаму |
сацыя́льным |
| В. |
сацыя́льны (неадуш.) сацыя́льнага (адуш.) |
сацыя́льную |
сацыя́льнае |
сацыя́льныя (неадуш.) сацыя́льных (адуш.) |
| Т. |
сацыя́льным |
сацыя́льнай сацыя́льнаю |
сацыя́льным |
сацыя́льнымі |
| М. |
сацыя́льным |
сацыя́льнай |
сацыя́льным |
сацыя́льных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
сацыя́льны в разн. знач. социа́льный;
~нае страхава́нне — социа́льное страхова́ние;
~нае пахо́джанне — социа́льное происхожде́ние;
~ныя хваро́бы — социа́льные боле́зни;
○ ~нае забеспячэ́нне — социа́льное обеспе́чение
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сацыя́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да грамадства, звязаны з жыццём і адносінамі людзей у грамадстве; грамадскі. Сацыяльны прагрэс. Сацыяльныя навукі. □ Усё залежыць ад таго, якія магчымасці прадастаўляе сацыяльны лад і эпоха ў цэлым для росквіту чалавечай асобы. Адамовіч. // Абумоўлены падзелам грамадства на класы. Сацыяльны састаў насельніцтва. Сацыяльнае паходжанне. Сацыяльныя супярэчнасці. Сацыяльныя групы. □ Чалавек, адарваны ад сацыяльнага асяроддзя, яго псіхалогія, настрой, пачуцці — часта цікавяць К. Чорнага. Кудраўцаў. // Які выклікаецца ўмовамі, узнікае з умоў грамадскага жыцця, грамадскага асяроддзя. Сацыяльная мараль. Сацыяльныя хваробы. Сацыяльны інстынкт.
2. Які мае на мэце змену грамадскіх вытворчых адносін. Сацыяльная рэвалюцыя. □ Пачалася эпоха сапраўднага народаўладства, найвялікшых сацыяльных пераўтварэнняў. Перкін. [Алесь:] — Гэта ясна. Паўстанне. Сацыяльны пераварот. Гэта па мне. Караткевіч.
•••
Сацыяльнае забеспячэнне гл. забеспячэнне.
Сацыяльнае страхаванне гл. страхаванне.
Сацыяльны дарвінізм гл. дарвінізм.
Сацыяльны мір гл. мір.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
со́цыум, -у, м. (кніжн.).
Тое, што і грамадства.
|| прым. сацыя́льны, -ая, -ае.
Сацыяльныя навукі.
Сацыяльнае заканадаўства.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
духоўна-сацыяльны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
духоўна-сацыяльны |
духоўна-сацыяльная |
духоўна-сацыяльнае |
духоўна-сацыяльныя |
| Р. |
духоўна-сацыяльнага |
духоўна-сацыяльнай духоўна-сацыяльнае |
духоўна-сацыяльнага |
духоўна-сацыяльных |
| Д. |
духоўна-сацыяльнаму |
духоўна-сацыяльнай |
духоўна-сацыяльнаму |
духоўна-сацыяльным |
| В. |
духоўна-сацыяльны духоўна-сацыяльнага |
духоўна-сацыяльную |
духоўна-сацыяльнае |
духоўна-сацыяльныя |
| Т. |
духоўна-сацыяльным |
духоўна-сацыяльнай духоўна-сацыяльнаю |
духоўна-сацыяльным |
духоўна-сацыяльнымі |
| М. |
духоўна-сацыяльным |
духоўна-сацыяльнай |
духоўна-сацыяльным |
духоўна-сацыяльных |
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
функцыянальна-сацыяльны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
функцыянальна-сацыяльны |
функцыянальна-сацыяльная |
функцыянальна-сацыяльнае |
функцыянальна-сацыяльныя |
| Р. |
функцыянальна-сацыяльнага |
функцыянальна-сацыяльнай функцыянальна-сацыяльнае |
функцыянальна-сацыяльнага |
функцыянальна-сацыяльных |
| Д. |
функцыянальна-сацыяльнаму |
функцыянальна-сацыяльнай |
функцыянальна-сацыяльнаму |
функцыянальна-сацыяльным |
| В. |
функцыянальна-сацыяльны функцыянальна-сацыяльнага |
функцыянальна-сацыяльную |
функцыянальна-сацыяльнае |
функцыянальна-сацыяльныя |
| Т. |
функцыянальна-сацыяльным |
функцыянальна-сацыяльнай функцыянальна-сацыяльнаю |
функцыянальна-сацыяльным |
функцыянальна-сацыяльнымі |
| М. |
функцыянальна-сацыяльным |
функцыянальна-сацыяльнай |
функцыянальна-сацыяльным |
функцыянальна-сацыяльных |
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
гісто́рыка-сацыя́льны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
гісто́рыка-сацыя́льны |
гісто́рыка-сацыя́льная |
гісто́рыка-сацыя́льнае |
гісто́рыка-сацыя́льныя |
| Р. |
гісто́рыка-сацыя́льнага |
гісто́рыка-сацыя́льнай гісто́рыка-сацыя́льнае |
гісто́рыка-сацыя́льнага |
гісто́рыка-сацыя́льных |
| Д. |
гісто́рыка-сацыя́льнаму |
гісто́рыка-сацыя́льнай |
гісто́рыка-сацыя́льнаму |
гісто́рыка-сацыя́льным |
| В. |
гісто́рыка-сацыя́льны (неадуш.) гісто́рыка-сацыя́льнага (адуш.) |
гісто́рыка-сацыя́льную |
гісто́рыка-сацыя́льнае |
гісто́рыка-сацыя́льныя (неадуш.) гісто́рыка-сацыя́льных (адуш.) |
| Т. |
гісто́рыка-сацыя́льным |
гісто́рыка-сацыя́льнай гісто́рыка-сацыя́льнаю |
гісто́рыка-сацыя́льным |
гісто́рыка-сацыя́льнымі |
| М. |
гісто́рыка-сацыя́льным |
гісто́рыка-сацыя́льнай |
гісто́рыка-сацыя́льным |
гісто́рыка-сацыя́льных |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
грама́дска-сацыя́льны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
грама́дска-сацыя́льны |
грама́дска-сацыя́льная |
грама́дска-сацыя́льнае |
грама́дска-сацыя́льныя |
| Р. |
грама́дска-сацыя́льнага |
грама́дска-сацыя́льнай грама́дска-сацыя́льнае |
грама́дска-сацыя́льнага |
грама́дска-сацыя́льных |
| Д. |
грама́дска-сацыя́льнаму |
грама́дска-сацыя́льнай |
грама́дска-сацыя́льнаму |
грама́дска-сацыя́льным |
| В. |
грама́дска-сацыя́льны (неадуш.) грама́дска-сацыя́льнага (адуш.) |
грама́дска-сацыя́льную |
грама́дска-сацыя́льнае |
грама́дска-сацыя́льныя (неадуш.) грама́дска-сацыя́льных (адуш.) |
| Т. |
грама́дска-сацыя́льным |
грама́дска-сацыя́льнай грама́дска-сацыя́льнаю |
грама́дска-сацыя́льным |
грама́дска-сацыя́льнымі |
| М. |
грама́дска-сацыя́льным |
грама́дска-сацыя́льнай |
грама́дска-сацыя́льным |
грама́дска-сацыя́льных |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ме́дыка-сацыя́льны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
ме́дыка-сацыя́льны |
ме́дыка-сацыя́льная |
ме́дыка-сацыя́льнае |
ме́дыка-сацыя́льныя |
| Р. |
ме́дыка-сацыя́льнага |
ме́дыка-сацыя́льнай ме́дыка-сацыя́льнае |
ме́дыка-сацыя́льнага |
ме́дыка-сацыя́льных |
| Д. |
ме́дыка-сацыя́льнаму |
ме́дыка-сацыя́льнай |
ме́дыка-сацыя́льнаму |
ме́дыка-сацыя́льным |
| В. |
ме́дыка-сацыя́льны (неадуш.) ме́дыка-сацыя́льнага (адуш.) |
ме́дыка-сацыя́льную |
ме́дыка-сацыя́льнае |
ме́дыка-сацыя́льныя (неадуш.) ме́дыка-сацыя́льных (адуш.) |
| Т. |
ме́дыка-сацыя́льным |
ме́дыка-сацыя́льнай ме́дыка-сацыя́льнаю |
ме́дыка-сацыя́льным |
ме́дыка-сацыя́льнымі |
| М. |
ме́дыка-сацыя́льным |
ме́дыка-сацыя́льнай |
ме́дыка-сацыя́льным |
ме́дыка-сацыя́льных |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)