ро́ўма,
У выразе: роўма раўці (разм.) — вельмі моцна раўці, плакаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ро́ўма
прыслоўе, утворана ад дзеяслова
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| ро́ўма |
- |
- |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ро́ўма: р. раўці́ разг. ревмя́ реве́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ро́ўма,
У выразе: роўма раўці гл. раўці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ревмя́ ревмя́ реве́ть прост. ро́ўма раўці́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
белу́га зоол. бялу́га, -гі ж.;
◊
реве́ть белу́гой раўці́ не́мым го́ласам; не́ма крыча́ць; ро́ўма раўці́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ро́вам рэўці, роўма раўці́ ’не сціхаючы, моцна крычаць’ (ТСБМ, Шуба, Прыслоўе, 57; калінк., З нар. сл.), параўн. славац. revem revať ’тс’. Творны склон назоўніка роў 2 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
То́цма: тоцма стаць ’застыць ад страху’ (ТС). Утворана ад стоц(ь)ма стаць, як роўма раўці, бегма бегчы, варма варыць і да таго пад., параўн. стоці, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Су́зма ’нахабна’: сузма лізуть у вочы (камары) (пін., ЖНС). Няясна; магчыма, перасэнсаваны як прыслоўе на ‑ма, параўн. бегма (ад бегчы), роўма (ад раўсці), назоўнік сы́зма (гл.): як сызма лезе ў вочы, г. зн. сляпіцай (лід., Сл. ПЗБ), верагодна, праз стадыю сы́змаю (лезе ў вочы).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
раўці́, раву, равеш, раве; равём, равяце; пр. роў, раўла, ‑ло; незак.
1. Утвараць гук рову (пра жывёл). Пачуўшы людскую гамонку, бык стаў раўці, ён высока падкідаў капытамі зямлю. Гурскі. Дзіка раўлі ў пунях каровы, іржалі і кідаліся коні, але навасёлкаўцы, што збегліся на пажар, баяліся падступіцца да будынкаў. Шчарбатаў. // перан. Утвараць моцныя, працяглыя гукі, падобныя на роў жывёл. У камінах вятры раўлі да рання. Астрэйка. Машына раўла, аж дрыжала, бо ступня ўсё яшчэ нейкім чынам ціснула на газ. Кулакоўскі.
2. Разм. Моцна гаварыць, пець, крычаць. — Хутчэй, хутчэй! — крычаў .. [камендант]. — Я навучу вас паважаць германскую армію! Я... Я... — ужо роў ён. Лынькоў. — Вон! — раз’юшана раве ўраднік. Сяргейчык.
3. Разм. Моцна плакаць. — Хлопец суседскі нос расквасіў і раве. Савіцкі. Стаю і раву, як маленькі... Цётка таксама стаіць і не ведае, што рабіць. Васілевіч.
•••
Роўма раўці — вельмі моцна раўці, плакаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)