разлічы́ць
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
разлічу́ |
разлі́чым |
| 2-я ас. |
разлі́чыш |
разлі́чыце |
| 3-я ас. |
разлі́чыць |
разлі́чаць |
| Прошлы час |
| м. |
разлічы́ў |
разлічы́лі |
| ж. |
разлічы́ла |
| н. |
разлічы́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
разлічы́ |
разлічы́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
разлічы́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
разлічы́ць, -лічу́, -лі́чыш, -лі́чыць; -лі́чаны; зак., каго-што і з дадан.
1. Правёўшы падлік, вызначыць размер, колькасць чаго-н.
Р. кошт будаўніцтва дома.
Р. канструкцыю.
2. і без дап. Прадугледзець, вызначыць, рашыць.
Р. свае магчымасці.
3. Зрабіўшы поўную выплату заробленых грошай, звольніць.
Р. з завода.
4. Правесці разлік у страі.
5. на што, для чаго (звычайна ў форме дзеепр. зал. прош.). Зрабіць што-н. для таго, каб выклікаць пэўную рэакцыю, вынікі.
Новы падыход у рабоце быў разлічаны на добрыя вынікі.
|| незак. разлі́чваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. разлі́к, -у, м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разлічы́ць сов., в разн. знач. рассчита́ть; (произвести вычисление — ещё) вы́числить;
р. кошт выда́ння — рассчита́ть сто́имость изда́ния;
р. паравы́ кацёл — рассчита́ть парово́й котёл;
р. сакратара́-машыні́стку — рассчита́ть секретаря́-машини́стку;
р. сі́лы — рассчита́ть си́лы
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разлічы́ць, ‑лічу, ‑лічыш, ‑лічыць; зак., каго-што і з дадан. сказам.
1. Правёўшы падлік, вылічэнне, вызначыць размер, колькасць чаго‑н. Разлічыць кошт будаўніцтва. Разлічыць выдаткі. □ [Сініцкі:] — Як мага больш сеяць раілі партызаны, бо ў той час вельмі цяжка было разлічыць, колькі і як удасца пасеяць наступнай вясной. Залескі. // Зрабіць тэхнічны або матэматычны разлік чаго‑н. Разлічыць канструкцыю. □ «Набат» нечакана зноў пачаў адхіляцца ўбок ад той крывой, якую разлічылі электронныя машыны. Шыцік. // на каго-што (звычайна ў форме дзеепрым. зал. пр.). Прызначыць, зрабіць прыгодным, годным для каго‑, чаго‑н. Кніга разлічана на спецыялістаў сельскай гаспадаркі. Стадыён разлічаны на тры тысячы месц. □ Усё тыя ж густыя акацыі [у Пінску], нібы ў Адэсе.. Той жа трывалы і гладкі тарцовы брук, разлічаны на доўгія гады. В. Вольскі.
2. і без дап. Прадугледзець усё неабходнае для дасягнення жаданага выніку. Аднак жа .. [Мішурын] не разлічыў сваіх сіл і к канцу другога дня пачаў адчуваць вялікую стомленасць. Чорны. // Прыйсці да вываду, вызначыць, рашыць. Петрык разлічыў правільна. Як толькі ён скончыў чытаць, усе загаманілі: — Вось які бацька ў Петрыка. Жычка.
3. Выдаць зарплату. Калгаснікаў разлічылі за летнія месяцы. // Выдаўшы запрацаваныя грошы, звольніць. [Артур:] — Мяне разлічылі з завода ў Рызе хутка пасля твайго арышту. Гартны.
4. Правесці разлік у страі.
5. на што, для чаго (звычайна ў форме дзеепрым. зал. пр.). Зрабіць што‑н. для таго, каб выклікаць пэўную рэакцыю, вынікі. Кожны .. рух [Стэфкі], кожны смяшок, кожны бліск вачыма і зубамі быў разлічаны на эфект. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рассчита́ть сов., в разн. знач. разлічы́ць;
рассчита́ть сто́имость чего́-л. разлічы́ць кошт чаго́-не́будзь;
рассчита́ть прыжо́к разлічы́ць скачо́к;
не рассчита́ть свои́х сил не разлічы́ць сваі́х сіл;
рассчита́ть рабо́чего разлічы́ць рабо́чага;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
расче́сть сов., разг. разлічы́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разлі́чаны рассчи́танный; вы́численный; см. разлічы́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разрахава́ць сов., см. разлічы́ць 1
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
расчи́слить сов., разг. вы́лічыць, разлічы́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разлі́чваць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. гл. разлічыць.
2. Меркаваць, мець намер; спадзявацца.
Р. на дапамогу.
|| наз. разлі́чванне, -я, н. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)