пхну́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. пхну́ пхнё́м
2-я ас. пхне́ш пхняце́
3-я ас. пхне́ пхну́ць
Прошлы час
м. пхну́ў пхну́лі
ж. пхну́ла
н. пхну́ла
Загадны лад
2-я ас. пхні́ пхні́це
Дзеепрыслоўе
прош. час пхну́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пхнуць сов., однокр.

1. толкну́ть, пихну́ть;

п. ка́мень з гары́ — толкну́ть (пихну́ть) ка́мень с горы́;

п. ло́кцем у бок — толкну́ть (пихну́ть) ло́ктем в бок;

2. (вложить что-л. внутрь чего-л.) су́нуть, засу́нуть, запихну́ть;

куды́ ты пхнуў гэ́ту кні́гу? — куда́ ты запихну́л (су́нул, засу́нул) э́ту кни́гу?

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пхнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.

Аднакр. да пхаць (у 1–3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пхаць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак. (разм.).

1. каго-што. Дакранацца рэзкім рухам, кароткім ударам, рухам ад сябе, штурхаць.

П. у грудзі.

П. суседа локцем.

П. тачку.

2. каго-што. Паспешліва або з цяжкасцю запіхваць.

П. рэчы ў чамадан.

3. каму што. Прымушаць есці, піць многа ці супраць жадання.

П. ежу дзіцяці.

|| аднакр. пхнуць, -ну, -неш, -не; -нём, -няце́, -нуць; -ні́ (да 1 і 2 знач.).

|| наз. пха́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пхнуть сов., прост. пхнуць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

піхну́ць сов., однокр., разг., см. пхнуць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

піхну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

Тое, што і пхнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пихну́ть сов., однокр., разг. пхнуць, піхну́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

то́ўхаць

‘штурхаць, пхнуць каго-небудзь, што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. то́ўхаю то́ўхаем
2-я ас. то́ўхаеш то́ўхаеце
3-я ас. то́ўхае то́ўхаюць
Прошлы час
м. то́ўхаў то́ўхалі
ж. то́ўхала
н. то́ўхала
Загадны лад
2-я ас. то́ўхай то́ўхайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час то́ўхаючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дзу́нуць

‘пхнуць каго-небудзь (дзунуць яго ў твар); ударыць каго-небудзь і па чым-небудзь (дзунуць палкай па галаве)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. дзу́ну дзу́нем
2-я ас. дзу́неш дзу́неце
3-я ас. дзу́не дзу́нуць
Прошлы час
м. дзу́нуў дзу́нулі
ж. дзу́нула
н. дзу́нула
Загадны лад
2-я ас. дзу́нь дзу́ньце
Дзеепрыслоўе
прош. час дзу́нуўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)