прысу́д
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
прысу́д |
прысу́ды |
| Р. |
прысу́ду |
прысу́даў |
| Д. |
прысу́ду |
прысу́дам |
| В. |
прысу́д |
прысу́ды |
| Т. |
прысу́дам |
прысу́дамі |
| М. |
прысу́дзе |
прысу́дах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
прысу́д, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
1. Рашэнне суда, прыгавор.
Вынесці п.
2. перан. Асуджальная ацэнка чаго-н.
Суровы п. гісторыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прысу́д, -ду м., в разн. знач. пригово́р;
вы́несці п. — вы́нести пригово́р;
што ні сло́ва — п. — что ни сло́во — пригово́р
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прысу́д, ‑у, М ‑дзе, м.
1. Рашэнне суда; прыгавор. Бадай у пустым ужо зале суд вынес прысуд. Лынькоў. Словы прысуду былі нейкія быццам цяжкія, але яны не прыгняталі. Савіцкі. // перан. Меркаванне, думка аб чым‑н., ацэнка чаго‑н. Пятро не зводзіў вачэй з Галіны, стараючыся прачытаць на жончыным твары прысуд свайму рашэнню. Шахавец.
2. Рашэнне, пастанова якой‑н. арганізацыі, сходу. [Дзетдомаўцам] таксама непрыемна, што вось ён, Арсень Зайцаў, член дзіцячага савета, добры вучань і выхаванец, стаіць і чакае прысуду. Нядзведскі. І што асабліва ўрэзалася ў памяць Пракопу, дык гэта Лапко і яго праўдзівае прызнанне, і той прысуд, які вынесен быў яму сходам калгаснікаў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сме́ртны, -ая, -ае.
1. Які канчаецца смерцю.
С. выпадак.
2. Такі, які павінен памерці.
Усякі чалавек с.
Нам, смертным (наз.), не ўсё ўдаецца.
3. Які вядзе да смерці, пазбаўляе жыцця.
С. прысуд.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
трэ́нераў, ‑ава.
Разм. Які належыць трэнеру; уласцівы яму. «Каб бегаць на каньках, трэба мець талент», — перадала [Клара] .. [Славе] трэнераў прысуд. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
присужде́ние ср. прысуджэ́нне, -ння ср.; (приговор суда) прысу́д, -ду м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адмяні́ць, -мяню́, -ме́ніш, -ме́ніць; -ме́нены; зак., што.
Аб’явіць несапраўдным, паведаміць пра што-н., што не адбудзецца, не будзе ажыццяўляцца; скасаваць; ліквідаваць.
А. экскурсію.
А. пастанову.
А. прысуд.
А. хутары.
|| незак. адмяня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е і адме́ньваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. адме́на, -ы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рашэ́нне, -я, н.
1. гл. рашыць.
2. Пастанова.
Р. з’езда.
Судовае р. (прысуд).
3. Заключэнне, вывад з чаго-н.
Прыйсці да канчатковага рашэння.
4. Адказ да задачы, красворда і пад.
Знайсці р.
5. Ажыццяўленне творчай задумы; сама такая задума.
Рэжысёрскае р. п’есы.
Смелае канструктарскае р.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
смяро́тны, -ая, -ае.
1. Які жыве не вечна, якога чакае смерць.
Усе людзі смяротныя.
2. Які выклікае смерць.
Смяротная доза яду.
3. Тое, што і смертны (у 3 знач.).
С. прысуд.
Смяротная кара.
4. перан. Крайні ў сваім праяўленні, вельмі моцны.
Смяротная нуда.
|| наз. смяро́тнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)