прысло́ўны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
прысло́ўны |
прысло́ўная |
прысло́ўнае |
прысло́ўныя |
| Р. |
прысло́ўнага |
прысло́ўнай прысло́ўнае |
прысло́ўнага |
прысло́ўных |
| Д. |
прысло́ўнаму |
прысло́ўнай |
прысло́ўнаму |
прысло́ўным |
| В. |
прысло́ўны (неадуш.) прысло́ўнага (адуш.) |
прысло́ўную |
прысло́ўнае |
прысло́ўныя (неадуш.) прысло́ўных (адуш.) |
| Т. |
прысло́ўным |
прысло́ўнай прысло́ўнаю |
прысло́ўным |
прысло́ўнымі |
| М. |
прысло́ўным |
прысло́ўнай |
прысло́ўным |
прысло́ўных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прысло́ўны грам. наре́чный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прысло́ўны, ‑ая, ‑ае.
Які мае ў сваім складзе прыслоўе 1. Прыслоўныя злучэнні. Прыслоўны фразеалагізм.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прысло́ўе¹, -я, мн. -і, -яў, н.
У граматыцы: нязменная часціна мовы, якая абазначае прымету дзеяння, стану або якасці, напр.: цёпла, гучна, там, заўсёды.
|| прым. прысло́ўны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
акалі́чнасна-прысло́ўны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
акалі́чнасна-прысло́ўны |
акалі́чнасна-прысло́ўная |
акалі́чнасна-прысло́ўнае |
акалі́чнасна-прысло́ўныя |
| Р. |
акалі́чнасна-прысло́ўнага |
акалі́чнасна-прысло́ўнай акалі́чнасна-прысло́ўнае |
акалі́чнасна-прысло́ўнага |
акалі́чнасна-прысло́ўных |
| Д. |
акалі́чнасна-прысло́ўнаму |
акалі́чнасна-прысло́ўнай |
акалі́чнасна-прысло́ўнаму |
акалі́чнасна-прысло́ўным |
| В. |
акалі́чнасна-прысло́ўны (неадуш.) акалі́чнасна-прысло́ўнага (адуш.) |
акалі́чнасна-прысло́ўную |
акалі́чнасна-прысло́ўнае |
акалі́чнасна-прысло́ўныя (неадуш.) акалі́чнасна-прысло́ўных (адуш.) |
| Т. |
акалі́чнасна-прысло́ўным |
акалі́чнасна-прысло́ўнай акалі́чнасна-прысло́ўнаю |
акалі́чнасна-прысло́ўным |
акалі́чнасна-прысло́ўнымі |
| М. |
акалі́чнасна-прысло́ўным |
акалі́чнасна-прысло́ўнай |
акалі́чнасна-прысло́ўным |
акалі́чнасна-прысло́ўных |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
наре́чный грам. прысло́ўны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Няўпа́мкі (nieūpamki) ’не ў памяці, неўздагад’ (Пятк. 2), неўпамяткі ’тс’ (ТС). Да пимяць (гл.), ‑кі можа разглядацца як прыслоўны суфікс, які можа далучацца непасрэдна да кораня (Карскі 2-3, 69).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Межс́об, межсо́бку ’паміж сабой’ (паўн.-усх., Нас., Рам. 3; віл., Мат.). Толькі беларускае. Карскі (2, 70 і 193) гаворыць аб незвычайным утварэнні. Лексемы можна лічыць калькай з літ. tarpùsavyje ’паміж сабой’, да якой далучаўся прыслоўны суфікс ‑ку (магчыма, па аналогіі да прыслоўя паасобку). Параўн. і н.-луж. mjazsobnje ’паміж сабой’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Наўзрэх ’агрэх’ (Сл. ПЗБ). Няясна; фармальна блізкае рус. пск. навзрих ’не падумаўшы, як папала’, магчыма, сведчыць пра прыслоўны характар беларускага слова, параўн. таксама узрэж ’агрэх’ (Нас., Сл. ПЗБ, Сцяшк.) і урэж ’тс’: Пагарау на урэж (Сл. ПЗБ). Магчыма, да ражацца ’корпацца, кратацца’ (ТС), рус. режнуться ’страціць розум’, відаць, таксама і Скрануцца’, параўн. сінанімічныя выразы тронуться, сдвинуться *здурэцьсюды ж, магчыма, балг. режам се ’брысці’, параўн. Фасмер, 3, 477. Збліжэнне з грэх другаснае. Гл. урэж, узрэж.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)