праплыва́ць
дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
праплыва́ю |
праплыва́ем |
| 2-я ас. |
праплыва́еш |
праплыва́еце |
| 3-я ас. |
праплыва́е |
праплыва́юць |
| Прошлы час |
| м. |
праплыва́ў |
праплыва́лі |
| ж. |
праплыва́ла |
| н. |
праплыва́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
праплыва́й |
праплыва́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
праплыва́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
праплыва́ць несов.
1. в разн. знач. проплыва́ть;
2. перен. (миновать) протека́ть;
1, 2 см. праплы́сці
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
праплыва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да праплысці, праплыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праплы́сці і праплы́ць, -ыву́, -ыве́ш, -ыве́; -ывём, -ывяце́, -ыву́ць; -ы́ў, -ыла́, -ло́; -ыві; зак.
1. што. Плывучы (гл. плысці, плыць у 1—4 знач.), пераадолець якую-н. адлегласць або мінуць.
П. пяцьсот метраў. П. востраў.
У паветры праплыў дырыжабль.
2. перан. Прайсці важнай, плаўнай паходкай (разм., жарт).
Жанчына праплыла па пакоі.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Прайсці, перанесціся, ідучы адно за другім.
Перад вачамі праплылі малюнкі дзяцінства.
|| незак. праплыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шлюзава́цца, ‑зуецца; незак.
1. Праходзіць, праплываць праз шлюз, шлюзы (у 1 знач.).
2. Зал. да шлюзаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Плы́нуць ’працякаць, цячы’, ’плысці’, ’праносіцца (аб слове)’ (Нас.; смарг., Сл. ПЗБ), Да прасл. *plynǫti < *pluti > плыць, плысці (гл.). Магчымы пазнейшы ўплыў польск. płynąć ’праплываць, цячы’, ’бегчы’, ’лунаць’, ’імчацца на хвалях’, ’разносіцца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
проплыва́ть несов., в разн. знач. праплыва́ць;
пе́ред мои́ми глаза́ми проплыва́ли воспомина́ния де́тства перен. пе́рад маі́мі вача́мі праплыва́лі ўспамі́ны дзяці́нства.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)