пералама́ць, -ламлю́, -ло́міш, -ло́міць; -ламі; -лама́ны; зак.
1. што. Зламаць напалам, на часткі.
П. палку.
2. што. Паламаць усё, многае.
Вецер пераламаў усе дрэвы.
3. перан., каго-што. Перамяніць чый-н. характар, звычкі, паводзіны, прымусіць стаць іншым.
Гэтага чалавека цяжка п.
П. свой характар.
|| незак. перало́мліваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 і 3 знач.) і перало́мваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пералама́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
пераламлю́ |
перало́мім |
| 2-я ас. |
перало́міш |
перало́міце |
| 3-я ас. |
перало́міць |
перало́мяць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
пералама́ў |
пералама́лі |
| ж. |
пералама́ла |
| н. |
пералама́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
пераламі́ |
пераламі́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
пералама́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
пералама́ць сов.
1. перелома́ть;
ве́цер ~ма́ў дрэ́вы — ве́тер перелома́л дере́вья;
2. переломи́ть;
п. па́лку — перелома́ть па́лку;
3. перен. (перебороть, переменить) переломи́ть;
п. хара́ктар — переломи́ть хара́ктер;
п. яго́ ўпа́ртасць — переломи́ть его́ упря́мство
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пералама́ць, ‑ламлю, ‑ломіш, ‑ломіць; заг. пераламі; зак.
1. што. Паламаць напалам, на часткі. Пераламаць палку. // Ударам пашкодзіць, перабіць (пра косці). Пераламаць руку. □ Як баліць спіна, здаецца — яе пераламалі ў паясніцы. Пташнікаў.
2. што. Паламаць усё, многае. Вецер пераламаў усе дрэвы.
3. што. Крута сагнуць. Пераламаць ліст кардону.
4. перан.; каго-што. Перамяніць, зрабіць іншым (характар, звычкі, паводзіны і пад.). Максім з гэтага зрабіў вывад, што Таня і тут патрапіла пераламаць свой характар. Машара. Не знайшлі падыходу к чалавеку, не дапамаглі яму па-сапраўднаму пераламаць сябе. Казлоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пералама́ць (пырылома́ты) ’пераараць іржышча’ (стол., Нар. лекс.), пірілума́ць (па́хыту) ’апрацаваць бараной адзін раз’ (Юрч. СНЛ), пераламі́цца ’пераламацца’ (Бяльк.). Да пера- і лама́ць (гл.), параўн. перамяша́ць ’пераараць папар вясною’, перабіва́ць ’баранаваць перад сяўбой’ і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
перало́мваць гл. пераламаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перелома́ть сов. (всё, многое) пералама́ць, палама́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
переломи́ть сов., прям., перен. пералама́ць, зламі́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пералама́ны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад пераламаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паперало́мваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Пераламаць усё, многае.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)