пейза́жны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
пейза́жны |
пейза́жная |
пейза́жнае |
пейза́жныя |
| Р. |
пейза́жнага |
пейза́жнай
пейза́жнае |
пейза́жнага |
пейза́жных |
| Д. |
пейза́жнаму |
пейза́жнай |
пейза́жнаму |
пейза́жным |
| В. |
пейза́жны (неадуш.)
пейза́жнага (адуш.) |
пейза́жную |
пейза́жнае |
пейза́жныя (неадуш.)
пейза́жных (адуш.) |
| Т. |
пейза́жным |
пейза́жнай
пейза́жнаю |
пейза́жным |
пейза́жнымі |
| М. |
пейза́жным |
пейза́жнай |
пейза́жным |
пейза́жных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
пейза́жны пейза́жный;
п. жы́вапіс — пейза́жная жи́вопись
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пейза́жны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да пейзажа, пейзажу. Пейзажныя замалёўкі. □ Вяршыняй пейзажнай лірыкі паэта [М. Багдановіча] і сталі яго вершы, поўныя паэтывацыі велічнага яднання чалавека, узнёслага душой і думкамі, з «чароўным царствам» зразуметай ім прыроды. Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пейза́ж, -у і -а, мн. -ы, -аў, м.
1. -у. Агульны выгляд якой-н. мясцовасці, краявід.
Беларускія пейзажы.
Нарачанскі п.
2. -а. Малюнак краявіду, а таксама апісанне прыроды ў мастацкім творы.
Выстаўка пейзажаў вядомага мастака.
Палескія пейзажы ў творах Якуба Коласа.
|| прым. пейза́жны, -ая, -ае.
П. жывапіс.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
жа́нрава-пейза́жны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
жа́нрава-пейза́жны |
жа́нрава-пейза́жная |
жа́нрава-пейза́жнае |
жа́нрава-пейза́жныя |
| Р. |
жа́нрава-пейза́жнага |
жа́нрава-пейза́жнай
жа́нрава-пейза́жнае |
жа́нрава-пейза́жнага |
жа́нрава-пейза́жных |
| Д. |
жа́нрава-пейза́жнаму |
жа́нрава-пейза́жнай |
жа́нрава-пейза́жнаму |
жа́нрава-пейза́жным |
| В. |
жа́нрава-пейза́жны (неадуш.)
жа́нрава-пейза́жнага (адуш.) |
жа́нрава-пейза́жную |
жа́нрава-пейза́жнае |
жа́нрава-пейза́жныя (неадуш.)
жа́нрава-пейза́жных (адуш.) |
| Т. |
жа́нрава-пейза́жным |
жа́нрава-пейза́жнай
жа́нрава-пейза́жнаю |
жа́нрава-пейза́жным |
жа́нрава-пейза́жнымі |
| М. |
жа́нрава-пейза́жным |
жа́нрава-пейза́жнай |
жа́нрава-пейза́жным |
жа́нрава-пейза́жных |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Відзік ’пейзажны малюнак у рамцы пад шклом’ (гродз., Сцяц., Словаўтв.); ’паштоўка’ (маз. Мат. Гом.). Укр. видик, рус. видик (памянш. ад від), польск. widok ’від, перспектыва, пейзаж, пейзажны малюнак’, чэш. viděk ’вёска, правінцыя, перыферыя’; ’пейзаж, від’, славац. vidiek ’тс’, серб.-харв. вѝдик ’гарызонт’; ’від’, макед. видик ’тс’. Запазычана з польск. widok; пры гэтым суфікс ‑ok заменены на беларускі ‑ік (з памяншальна-ласкальным адценнем). Пазней стала ўспрымацца як памяншальнае ад від (Сцяц., Словаўтв., 112).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
жы́вапіс, ‑у, м.
1. Від выяўленчага мастацтва, які перадае прадметы і з’явы навакольнага свету пры дапамозе фарбаў. Творы жывапісу. Пейзажны жывапіс. // Характар, манера мастацкага паказу, уласцівыя гэтаму віду мастацтва. Слабыя і моцныя бакі жывапісу мастака.
2. зб. Творы гэтага віду мастацтва: карціны, фрэскі і інш.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шпале́ра, ‑ы, ж.
1. Уст. Насценны бязворсавы дыван ці абівачная тканіна, якія маюць сюжэтны ці пейзажны малюнак, выкананы ўручную.
2. толькі мн. (шпале́ры, ‑аў). Рулонная, звычайна ўзорыстая, папера для абклейкі сцен, столі. Сцены былі, відаць, абтынкаваны, гладкія і абклеены шпалерамі блакітнага колеру. Ермаловіч.
3. звычайна мн. (шпале́ры, ‑аў). Спецыяльная рашотка або нацягнуты на жэрдкі дрот, па якіх падымаецца ўверх расліна ці да якіх падвязваюцца галіны дрэў, каб надаць ім пэўную форму. Ставіць вінаграднікі па шпалеры.
4. толькі мн. (шпале́ры, ‑аў). Рады, шарэнгі салдат, якія стаяць па абодва бакі руху каго‑, чаго‑н. Кола паліцэйскіх і шпалеры жандараў расступіліся і, прапусціўшы да шыбеніцы машыны, зноў самкнуліся. Машара. // Роўныя рады дрэў ці хмызняку, пасаджаныя па абодва бакі дарогі, сцежкі. Тут [у парку] былі пракладзены геаметрычна правільныя, радыусамі да цэнтральнай круглай пляцоўкі прамыя алеі, акружаныя стрыжанымі шпалерамі. Гавеман.
[Ад ням. Spalier, з іт. spalliera.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)