па́хнуць, -ну, -неш, -не; пах, -хла; -ні; незак.
1. Вылучаць які-н. пах.
Добра п.
П. мятай.
Грошы не пахнуць (пра непатрабавальныя адносіны да таго, якім шляхам атрыманы грошы; неадабр.).
2. перан., звычайна безас., чым. Адчувацца, сведчыць пра набліжэнне чаго-н., магчымасць чаго-н. (разм.).
Пахне нядобрым.
Пахне порахам (пра набліжэнне вайны).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
па́хнуць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
па́хну |
па́хнем |
| 2-я ас. |
па́хнеш |
па́хнеце |
| 3-я ас. |
па́хне |
па́хнуць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
па́х |
па́хлі |
| ж. |
па́хла |
| н. |
- |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
па́хнучы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
па́хнуць I несов., прям., перен. па́хнуть; (о цветах — ещё) благоуха́ть;
а́стры не п. — а́стры не па́хнут;
ты ве́даеш, чым гэ́та ~не? — ты зна́ешь, чем э́то па́хнет?;
◊ ~не сма́жаным — па́хнет жа́реным;
~не по́рахам — па́хнет по́рохом;
і не ~не — и не па́хнет
па́хнуць II сов., однокр., разг. хло́пнуть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
па́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; незак.
1. чым і без дап. Вылучаць, распаўсюджваць які‑н. пах. Асабліва здорава, зусім па-хатняму, пахла ў зямлянцы цыбуля. Брыль. Рукі пахнуць зярнятамі, Што высяваў, Ці снапамі, нажатымі У часе жніва. Арочка. Пасля летняга цёплага дажджу каралінская вуліца пахне кветкамі і духмянай мятай. Сабаленка. / у безас. ужыв. У хаце прыемна пахла цёплым хлебам і напаленай печкай. Мележ. У паветры пахла сенам, грыбамі. С. Александровіч.
2. перан.; чым. Разм. Мець прыкметы або рысы чаго‑н. [Багуцкі:] — Я даўно заўважыў яго злачынную работу, якая пахла нічым іншым, як звычайнай дыверсіяй. Лынькоў. / у безас. ужыв. Раптам .. [Міхал Тварыцкі] убачыў грошы. Гэта быў ужо не трохсотрублёвы пачак. Тут пахла ўжо не сотнямі, а тысячамі. Чорны.
3. перан.; чым. Разм. Сведчыць пра набліжэнне чаго‑н., магчымасць чаго‑н. — Вы ведаеце, што гэта пахне выключэннем, мой юны сябра? — сказаў Гедымін. Караткевіч. — Вось што, сынок, — Еўдакім узяў Юрку за плячо. — Бяжы да старшыні, скажы, што госці завіталі. А я сачыць за імі буду. Тут нечым нядобрым пахне... Курто. / у безас. ужыв. З дахаў звісаюць доўгія ледзя[ш]ы капяжу. Пахне вясной. Асіпенка.
•••
Грошы не пахнуць гл. грошы.
Зямлёю пахнуць — быць блізкім да смерці (пра вельмі хворага, пра зусім старога чалавека).
І не пахне чым‑н. — няма і не прадугледжваецца з’яўлення, наступлення чаго‑н.
Порахам пахне — пагражае вайна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пахнуць, несці, цягнуць, тхнуць, патыхаць, духмяніцца, чадзіць / непрыемна: смярдзець / слаба: аддаваць; пахацець (разм.) □ біць у нос, даваць у нос
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
благоуха́ть несов. прые́мна па́хнуць, духмя́на па́хнуць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запа́хнуць, -ну, -неш, -не; -па́х, -хла; зак.
Пачаць пахнуць.
Запахла дымам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
задухмя́нець
‘пачаць пахнуць, вылучаць водар’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
задухмя́нее |
задухмя́неюць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
задухмя́неў |
задухмя́нелі |
| ж. |
задухмя́нела |
| н. |
задухмя́нела |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
задухмя́неўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
папа́хваць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ае; незак.
Злёгку, крыху пахнуць чым-н. (звычайна непрыемным).
З куфра папахвала (безас.) цвіллю.
Мяса папахвае (пачынае псавацца).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ту́хнуць², 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -не; тух, ту́хла; незак.
Загніваць і непрыемна пахнуць; пратухаць.
|| зак. сту́хнуць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -не; стух, -хла.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)