пакво́ліць
‘паслабець; зрабіць каго-небудзь, што-небудзь больш вольным, слабым, хваравітым; пачакаць’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
пакво́лю |
пакво́лім |
| 2-я ас. |
пакво́ліш |
пакво́ліце |
| 3-я ас. |
пакво́ліць |
пакво́ляць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
пакво́ліў |
пакво́лілі |
| ж. |
пакво́ліла |
| н. |
пакво́ліла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
пакво́ль |
пакво́льце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
пакво́ліўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Спакваля́, спаквала́ ‘паступова, патроху, марудна, павольна’ (ТСБМ, Гарэц., Шат., Бяльк., Сцяшк.), спокволя часок приду ‘пачакаўшы’ (Нас.), споквала́, споклава́ ‘тс’ (ТС), спахваля́ ‘паволі, паступова’ (Касп.); з іншай прыстаўкай: спракваля́ (калінк., З нар. сл.), спраквала́ (рагач., Сл. ПЗБ), спракво́м (Жд. 1). Рус. дыял. спрохвала́ ‘тс’ з вядомай зменай кв > хв. Шуба (Прыслоўе, 127) мяркуе, што гэта прыслоўе ўзыходзіць да кораня квол‑ (гл. кволы, кволіць), канкрэтна — да назоўніка пакво́л (пакво́ль), існаванне якога пацвярджаецца прыслоўямі пакво́льна ‘вольна’ (Кос.), укр. пакво́лом ‘павольна, марудна’. Хутчэй, гэта дзеепрыслоўе ад пакво́лець ‘рабіцца вальней’, скво́лець ‘аслабець’, пакво́ліць ‘пачакаць’ (Нас.). Гл. пакваля.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)