пазно́гаць, -гця, мн. -гці, -гцяў, м.

Рагавое покрыва на канцах пальцаў чалавека.

|| прым. пазно́гцевы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пазно́гаць

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. пазно́гаць пазно́гці
Р. пазно́гця пазно́гцяў
Д. пазно́гцю пазно́гцям
В. пазно́гаць пазно́гці
Т. пазно́гцем пазно́гцямі
М. пазно́гці пазно́гцях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пазно́гаць м., см. но́гаць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пазно́гаць, ‑гця, м.

Тое, што і ногаць. Алёшка кусаў пазногці на пальцах і спадылба кідаў на ўсіх .. гнеўныя, быстрыя позіркі. Карпаў. У нейкі крытычны момант у [Раісы] пасінелі пазногці і пульс упаў да мінімуму. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пазногаць ’ногаць’ (ТСБМ, Яруш., Шат., Сцяшк. МГ, Сл. ПЗБ, Інстр. I), пазно́каць ’тс’ (Нас.). Агульнаслав. і праслав.: рус. пазно́гть, пазно́кть ’фаланга пальца, на якой расце ногаць’, укр. пагні́сть, родн. скл. пагно́стя, ст.-рус. пазногъть, ст.-слав. пазногъть, пазнегъть, польск. poznogieć, paznokieć і г. д.; праслав. paz‑nogъtь. З прыстаўкі paz‑ і nogъtь (Праабражэнскі, 1, 610; Брукнер, 400; Фасмер, 3, 186).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

но́гаць, -гця, мн. -гці, -гцяў, м.

Тое, што і пазногаць.

|| памянш. но́гцік, -а, мн. -і, -аў, м.

|| прым. но́гцевы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

застри́чь разг. застры́гчы;

застри́чь но́готь застры́гчы пазно́гаць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

но́готь но́гаць, род. но́гця м., пазно́гаць, -гця м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заске́пліваць

‘задзіраць (пра пазногаць і інш.)’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. заске́пліваю заске́пліваем
2-я ас. заске́пліваеш заске́пліваеце
3-я ас. заске́плівае заске́пліваюць
Прошлы час
м. заске́пліваў заске́плівалі
ж. заске́плівала
н. заске́плівала
Загадны лад
2-я ас. заске́плівай заске́плівайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час заске́пліваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

но́гаць, ‑гця; мн. ногці, ‑цяў; м.

Рагавое покрыва, рагавая пласцінка на канцах пальцаў чалавека; пазногаць.

•••

К ногцю, да ногця — знішчыць, забіць. К ногцю б такую погань! — пакрыў апошнія словы чыйсьці густы бас. Машара.

Ні на ногаць — ані, ніколькі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)