пазбяга́ць¹, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. гл. пазбегнуць.

2. каго-чаго і з інф. Унікаць каго-, чаго-н., ухіляцца ад каго-, чаго-н.

П. знаёмых.

П. сустракацца з кім-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пазбяга́ць², 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -а́е; -а́ем, -а́еце, -а́юць; зак.

1. Збегчы, спусціцца ўніз — пра ўсіх, многіх.

Хлапчукі пазбягалі з лесвіцы.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Сцячы — пра ўсё, многае.

Вада пазбягала з палеткаў.

3. Збегчы, уцячы — пра ўсіх, многіх.

Ад спякоты каровы пазбягалі ў кусты.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пазбяга́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. пазбяга́ю пазбяга́ем
2-я ас. пазбяга́еш пазбяга́еце
3-я ас. пазбяга́е пазбяга́юць
Прошлы час
м. пазбяга́ў пазбяга́лі
ж. пазбяга́ла
н. пазбяга́ла
Загадны лад
2-я ас. пазбяга́й пазбяга́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час пазбяга́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пазбяга́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. пазбяга́ю пазбяга́ем
2-я ас. пазбяга́еш пазбяга́еце
3-я ас. пазбяга́е пазбяга́юць
Прошлы час
м. пазбяга́ў пазбяга́лі
ж. пазбяга́ла
н. пазбяга́ла
Загадны лад
2-я ас. пазбяга́й пазбяга́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час пазбяга́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пазбяга́ць I (каго, чаго) несов.

1. (уклоняться) избега́ть, увёртываться (от кого, чего);

2. (избавляться, отделываться) избега́ть, уходи́ть (от кого, чего), минова́ть;

1, 2 см. пазбе́гнуць

пазбяга́ць II сов. (о многих) сбежа́ть; (исчезнуть тайком, совершить побег — ещё) убежа́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пазбяга́ць ​1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-чаго і з інф.

1. Унікаць каго‑, чаго‑н., ухіляцца ад каго‑, чаго‑н. Пазбягаць знаёмых. □ Мы пазбягалі дарог, ішлі па компасе проста на поўнач. Няхай. // Старацца яе рабіць чаго‑н. Аляксей еў хутка і моўчкі, не падымаючы ад талеркі вачэй: размоў з дырэктарам ён пазбягаў. Шамякін. Нікадзім Пятровіч стаў часта бываць сярод людзей, чаго раней ўсяляк пазбягаў. Кулакоўскі.

2. Пазбаўляцца, вызваляцца ад чаго‑н. Пазбягаць пакарання.

пазбяга́ць ​2, ‑ае; ‑аем, ‑аеце, ‑аюць; зак.

1. Збегчы, спусціцца ўніз — пра ўсіх, многіх. Хлапчукі пазбягалі з лесвіцы.

2. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Сцяны — пра ўсё, многае. Пазбягала з палеткаў вада каламутная. Мурашка. // перан. Знікнуць, прапасці — пра ўсё, многае. Бабка Параска спыніла работу, разагнулася. З яе сухога, круглага твару пазбягалі маршчынкі. Колас.

3. Збегчы, уцячы — пра ўсіх, многіх. Каралінцы, ратуючыся ад навалы, пазбягалі ў лес. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазбе́гнуць, -ну, -неш, -не; -бе́гнуў і -бе́г, -гла; -ні; зак., чаго.

Збавіцца, выратавацца ад чаго-н.

П. гібелі.

|| незак. пазбяга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пазбяга́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. пазбягаць ​1.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чужа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. Пазбягаць каго-, чаго-н.; цурацца.

Родныя не чужаліся яго.

2. Не праяўляць цікавасці да чаго-н.

Крытык не чужаўся гісторыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адле́жваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да адлежаць.

•••

Адлежваць бакі — гультаяваць, пазбягаць працы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)