падбо́р, -у, м.
1. гл. падабраць.
2. Тое, што падабрана, збор, набор чаго-н.
Цікавы кніжны п.
П. кветак у букеце.
Удалы п. спецыялістаў.
◊
Як на падбор — аб кім-, чым-н. аднолькавага выгляду, якасці, звычайна добрай.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падбо́р
‘дзеянне; набор’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
падбо́р |
| Р. |
падбо́ру |
| Д. |
падбо́ру |
| В. |
падбо́р |
| Т. |
падбо́рам |
| М. |
падбо́ры |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
падбо́р
‘абцас’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
падбо́р |
падбо́ры |
| Р. |
падбо́ра |
падбо́раў |
| Д. |
падбо́ру |
падбо́рам |
| В. |
падбо́р |
падбо́ры |
| Т. |
падбо́рам |
падбо́рамі |
| М. |
падбо́ры |
падбо́рах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
падбо́р м.
1. (род. падбо́ру) в разн. знач. подбо́р;
заня́цца ~рам супрацо́ўнікаў — заня́ться подбо́ром сотру́дников;
ціка́вы п. карці́н — интере́сный подбо́р карти́н;
2. (род. падбо́ра) сапож. (каблук) подбо́р;
○ у п. — в подбо́р;
◊ (як) на п. — (как) на подбо́р
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падбо́р, ‑у і ‑а, м.
1. ‑у. Дзеянне паводле дзеясл. падабраць (у 1, 5 знач.) і падабрацца (у 1 знач.). // У жывёлагадоўлі і раслінаводстве — адбор для спарвання і скрыжавання з мэтай атрымання лепшага патомства. Падбор раслін. Падбор асобін. Штучны падбор.
2. ‑у. Тое, што падабрана; набор. Падбор кніг у асабістай бібліятэцы. Падбор кветак у букеце. // Спалучэнне (фарбаў). Марына Паўлаўна тлумачыла дзецям, якія кветкі дзе трэба садзіць, каб тады, калі яны зацвітуць, быў прыгожы падбор фарбаў... Васілевіч.
3. ‑а. Уст. Абцас, зроблены з кавалкаў скуры. [Ніна] надзела туфелькі на высокіх падборах, адышла ад люстра і азірнулася. Лобан.
•••
У падбор — падрад, у адзін радок, без абзаца.
(Як) на падбор — аб кім‑, чым‑н. аднолькавым па выгляду, якасці і пад. Пасыпаліся арэхі, буйныя, поўныя, усе як на падбор. Маўр.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Падбор ’абцас’ (ТСБМ, Шат., Касп., ТС, Інстр. I), пудбо́р ’тс’ (Тарн.). Рус. подбо́р, укр. подбі́р ’тс’. Да падабраць < браць (гл.). Семантыка зразумелая з тлумачэння ’абцас, зроблены з кавалкаў скуры’ (ТСБМ), г. зн. падабраны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падабра́ць, падбяру́, падбярэ́ш, падбярэ́; падбяро́м, падбераце́, падбяру́ць; падбяры́; падабра́ны; зак.
1. што. Сабраць, падняць з зямлі.
П. рассыпаныя арэхі.
2. што. Паправіць; сагнуўшы, падцягнуць пад сябе (пра часткі цела).
П. валасы.
Сабака падабраў хвост.
3. каго-што. Падмяць, наваліўшыся; прыціснуць.
Мядзведзь падабраў пад сябе паляўнічага.
4. каго-што. Выбраць адпаведнае, патрэбнае.
П. брыгаду.
П. ключ да замка.
П. патрэбныя словы.
П. цытаты.
|| незак. падбіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. падбо́р, -у, м. (да 4 знач.) і падбо́рка, -і, ДМ -рцы, ж.
Падбор кадраў.
Падборка нітак патрэбнага колеру.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
асартыме́нт, -у, М -нце, м.
1. Падбор разнастайных відаў і гатункаў тавараў у гандлёвым прадпрыемстве або вырабаў у вытворчым.
2. Падбор аднародных прадметаў розных гатункаў.
Багаты а. адзення.
|| прым. асартыме́нтны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
подбо́р м.
1. (действие) падбо́р, -ру м.; неоконч. падбіра́нне, -ння ср.; збіра́нне, -ння ср.; падыма́нне, -ння ср.;
2. (собрание, ассортимент, состав, набор и т. п.) падбо́р, -ру м.;
интере́сный подбо́р карти́н ціка́вы падбо́р карці́н;
уда́чный подбо́р рабо́тников уда́лы падбо́р рабо́тнікаў;
3. сапожн. падбо́р, -ра м.; (каблук) абца́с, -са м.;
4. типогр. падбо́р, -ру м.;
◊
как на подбо́р як на падбо́р;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гарніту́р, -а, мн. -ы, -аў, м.
Поўны падбор, камплект прадметаў пэўнага прызначэння.
Спальны г.
Г. адзення.
|| прым. гарніту́рны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)