падбо́р, -у, м.

1. гл. падабраць.

2. Тое, што падабрана, збор, набор чаго-н.

Цікавы кніжны п.

П. кветак у букеце.

Удалы п. спецыялістаў.

◊

Як на падбор — аб кім-, чым-н. аднолькавага выгляду, якасці, звычайна добрай.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падбо́р

‘дзеянне; набор’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. падбо́р
Р. падбо́ру
Д. падбо́ру
В. падбо́р
Т. падбо́рам
М. падбо́ры

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

падбо́р

‘абцас’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. падбо́р падбо́ры
Р. падбо́ра падбо́раў
Д. падбо́ру падбо́рам
В. падбо́р падбо́ры
Т. падбо́рам падбо́рамі
М. падбо́ры падбо́рах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

падбо́р м.

1. (род. падбо́ру) в разн. знач. подбо́р;

заня́цца ~рам супрацо́ўнікаў — заня́ться подбо́ром сотру́дников;

ціка́вы п. карці́н — интере́сный подбо́р карти́н;

2. (род. падбо́ра) сапож. (каблук) подбо́р;

○ у п. — в подбо́р;

◊ (як) на п. — (как) на подбо́р

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падбо́р, ‑у і ‑а, м.

1. ‑у. Дзеянне паводле дзеясл. падабраць (у 1, 5 знач.) і падабрацца (у 1 знач.). // У жывёлагадоўлі і раслінаводстве — адбор для спарвання і скрыжавання з мэтай атрымання лепшага патомства. Падбор раслін. Падбор асобін. Штучны падбор.

2. ‑у. Тое, што падабрана; набор. Падбор кніг у асабістай бібліятэцы. Падбор кветак у букеце. // Спалучэнне (фарбаў). Марына Паўлаўна тлумачыла дзецям, якія кветкі дзе трэба садзіць, каб тады, калі яны зацвітуць, быў прыгожы падбор фарбаў... Васілевіч.

3. ‑а. Уст. Абцас, зроблены з кавалкаў скуры. [Ніна] надзела туфелькі на высокіх падборах, адышла ад люстра і азірнулася. Лобан.

•••

У падбор — падрад, у адзін радок, без абзаца.

(Як) на падбор — аб кім‑, чым‑н. аднолькавым па выгляду, якасці і пад. Пасыпаліся арэхі, буйныя, поўныя, усе як на падбор. Маўр.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Падбор (у жывёлагадоўлі) 7/600

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

падбор

т. 11, с. 487

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

падбо́р м.

1. (адбор) Áuslese f -; Áuswahl f -;

падбо́р ка́драў Káderauswahl f, Káderauslese f;

2. (набор, камплект) Zusámmenstellung f -, -en; Áuswahl f -;

◊

(як) на падбо́р (wie) áusgesucht

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Падбор ’абцас’ (ТСБМ, Шат., Касп., ТС, Інстр. I), пудбо́р ’тс’ (Тарн.). Рус. подбо́р, укр. подбі́р ’тс’. Да падабраць < браць (гл.). Семантыка зразумелая з тлумачэння ’абцас, зроблены з кавалкаў скуры’ (ТСБМ), г. зн. падабраны.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

падабра́ць, падбяру́, падбярэ́ш, падбярэ́; падбяро́м, падбераце́, падбяру́ць; падбяры́; падабра́ны; зак.

1. што. Сабраць, падняць з зямлі.

П. рассыпаныя арэхі.

2. што. Паправіць; сагнуўшы, падцягнуць пад сябе (пра часткі цела).

П. валасы.

Сабака падабраў хвост.

3. каго-што. Падмяць, наваліўшыся; прыціснуць.

Мядзведзь падабраў пад сябе паляўнічага.

4. каго-што. Выбраць адпаведнае, патрэбнае.

П. брыгаду.

П. ключ да замка.

П. патрэбныя словы.

П. цытаты.

|| незак. падбіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. падбо́р, -у, м. (да 4 знач.) і падбо́рка, -і, ДМ -рцы, ж.

Падбор кадраў.

Падборка нітак патрэбнага колеру.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)