падбо́ р , -у, м.
1. гл. падабраць.
2. Тое, што падабрана, збор, набор чаго-н.
Цікавы кніжны п.
П. кветак у букеце.
Удалы п. спецыялістаў.
◊
Як на падбор — аб кім-, чым-н. аднолькавага выгляду, якасці, звычайна добрай.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падбо́ р
‘дзеянне; набор’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
адз.
Н.
падбо́ р
Р.
падбо́ ру
Д.
падбо́ ру
В.
падбо́ р
Т.
падбо́ рам
М.
падбо́ ры
Крыніцы:
krapivabr2012 ,
nazounik2008 ,
sbm2012 ,
tsblm1996 ,
tsbm1984 .
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
падбо́ р
‘абцас’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
адз.
мн.
Н.
падбо́ р
падбо́ ры
Р.
падбо́ ра
падбо́ раў
Д.
падбо́ ру
падбо́ рам
В.
падбо́ р
падбо́ ры
Т.
падбо́ рам
падбо́ рамі
М.
падбо́ ры
падбо́ рах
Крыніцы:
krapivabr2012 ,
nazounik2008 ,
sbm2012 ,
tsblm1996 ,
tsbm1984 .
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
падбо́ р м.
1. (род. падбо́ ру) в разн. знач. подбо́ р;
заня́ цца ~рам супрацо́ ўнікаў — заня́ ться подбо́ ром сотру́ дников;
ціка́ вы п. карці́ н — интере́ сный подбо́ р карти́ н;
2. (род. падбо́ ра) сапож. (каблук ) подбо́ р;
○ у п. — в подбо́ р;
◊ (як) на п. — (как) на подбо́ р
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падбо́ р , ‑у і ‑а, м.
1. ‑у . Дзеянне паводле дзеясл. падабраць (у 1, 5 знач.) і падабрацца (у 1 знач.). // У жывёлагадоўлі і раслінаводстве — адбор для спарвання і скрыжавання з мэтай атрымання лепшага патомства. Падбор раслін. Падбор асобін. Штучны падбор .
2. ‑у . Тое, што падабрана; набор. Падбор кніг у асабістай бібліятэцы. Падбор кветак у букеце. // Спалучэнне (фарбаў). Марына Паўлаўна тлумачыла дзецям, якія кветкі дзе трэба садзіць, каб тады, калі яны зацвітуць, быў прыгожы падбор фарбаў... Васілевіч .
3. ‑а . Уст. Абцас, зроблены з кавалкаў скуры. [Ніна] надзела туфелькі на высокіх падборах, адышла ад люстра і азірнулася. Лобан .
•••
У падбор — падрад, у адзін радок, без абзаца.
(Як) на падбор — аб кім‑, чым‑н. аднолькавым па выгляду, якасці і пад. Пасыпаліся арэхі, буйныя, поўныя, усе як на падбор . Маўр .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
падбо́ р м
1. (адбор ) Á uslese f -; Á uswahl f -;
падбо́ р ка́ драў Ká derauswahl f , Ká derauslese f ;
2. (набор , камплект ) Zusá mmenstellung f -, -en; Á uswahl f -;
◊ (як ) на падбо́ р (wie) á usgesucht
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Падбор ’абцас’ (ТСБМ , Шат. , Касп. , ТС , Інстр. I), пудбо́ р ’тс’ (Тарн. ). Рус. подбо́ р , укр. подбі́ р ’тс’. Да падабраць < браць (гл.). Семантыка зразумелая з тлумачэння ’абцас, зроблены з кавалкаў скуры’ (ТСБМ ), г. зн. падабраны .
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падабра́ ць , падбяру́ , падбярэ́ ш, падбярэ́ ; падбяро́ м, падбераце́ , падбяру́ ць; падбяры́ ; падабра́ ны; зак.
1. што . Сабраць, падняць з зямлі.
П. рассыпаныя арэхі.
2. што . Паправіць; сагнуўшы, падцягнуць пад сябе (пра часткі цела).
П. валасы.
Сабака падабраў хвост.
3. каго-што . Падмяць, наваліўшыся; прыціснуць.
Мядзведзь падабраў пад сябе паляўнічага.
4. каго-што . Выбраць адпаведнае, патрэбнае.
П. брыгаду.
П. ключ да замка.
П. патрэбныя словы.
П. цытаты.
|| незак. падбіра́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е.
|| наз. падбо́ р , -у, м. (да 4 знач. ) і падбо́ рка , -і, Д М -рцы, ж.
Падбор кадраў.
Падборка нітак патрэбнага колеру.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
асартыме́ нт , -у, М -нце, м.
1. Падбор разнастайных відаў і гатункаў тавараў у гандлёвым прадпрыемстве або вырабаў у вытворчым.
2. Падбор аднародных прадметаў розных гатункаў.
Багаты а. адзення.
|| прым. асартыме́ нтны , -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)