паварушы́ць гл. варушыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паварушы́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. паварушу́ павару́шым
2-я ас. павару́шыш павару́шыце
3-я ас. павару́шыць павару́шаць
Прошлы час
м. паварушы́ў паварушы́лі
ж. паварушы́ла
н. паварушы́ла
Загадны лад
2-я ас. паварушы́ паварушы́це
Дзеепрыслоўе
прош. час паварушы́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

паварушы́ць сов.

1. повороши́ть, пошевели́ть;

п. се́на — повороши́ть се́но;

2. перен. оживи́ть;

п. спра́ву — оживи́ть де́ло

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паварушы́ць, ‑рушу, ‑рушыш, ‑рушыць; зак.

1. каго-што. Датыкаючыся да каго‑, чаго‑н., вывесці са стану спакою. Паварушыць вуголле ў печы. □ — Ахрэм, устань... — нарэшце паварушыла [жонка] мужа за плячо. Мележ. // чым. Злёгку, крыху варухнуць. Фельчар нічога не сказаў, а толькі паварушыў вусамі. Пестрак.

2. што. Крыху разгрэбці; павярнуць. Паварушыць сена.

•••

Пальцам не паварушыць — не зрабіць ніякіх намаганняў для ажыццяўлення чаго‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

варушы́ць, -рушу́, -ру́шыш, -ру́шыць; незак.

1. каго-што. Дакранаючыся да чаго-н., прыводзіць у рух.

Вецер варушыць траву.

2. чым. Рухаць павольна, злёгку.

В. губамі.

В. мазгамі (перан.: разважаць, думаць; разм., жарт.).

3. што. Злёгку разграбаць, пераварочваць.

В. сена.

|| зак. разварушы́ць, -рушу́, -ру́шыш, -ру́шыць; -ру́шаны (да 3 знач.) і паварушы́ць, -рушу́, -ру́шыш, -ру́шыць.

|| аднакр. варухну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ (да 1 і 2 знач.), зварухну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ (да 1 і 2 знач.) і паварухну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ (да 2 знач.).

◊

Вухам не варухнуць (разм.) — не звярнуць ніякай увагі на чые-н. словы, дзеянні і пад.

|| наз. варушэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

павару́шаны поворошённый; см. паварушы́ць 2

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пару́хаць, -аю, -аеш, -ае; зак.

1. Паварушыць чым-н.

П. пальцамі.

2. што. Прывесці што-н. у рух.

П. стрэлку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

павару́шаны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад паварушыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паварухну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

Аднакр. да паварушыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пошевели́ть сов., прям., перен. паварушы́ць, пашавялі́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)