неядо́мы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. неядо́мы неядо́мая неядо́мае неядо́мыя
Р. неядо́мага неядо́май
неядо́мае		 неядо́мага неядо́мых
Д. неядо́маму неядо́май неядо́маму неядо́мым
В. неядо́мы (неадуш.)
неядо́мага (адуш.)		 неядо́мую неядо́мае неядо́мыя (неадуш.)
неядо́мых (адуш.)
Т. неядо́мым неядо́май
неядо́маю		 неядо́мым неядо́мымі
М. неядо́мым неядо́май неядо́мым неядо́мых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

неядо́мы несъедо́бный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

неядо́мы, ‑ая, ‑ае.

Непрыдатны для ежы. Неядомыя грыбы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

несъедо́бный неядо́мы; непрыда́тны да яды́;

несъедо́бный гриб неядо́мы грыб.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пага́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

1. гл. паганец.

2. Неядомы, паганы (у 1 знач.) грыб.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пога́ный пага́ны, паску́дны;

пога́ное ведро́ пага́нае вядро́;

пога́ный гриб пага́ны (неядо́мы) грыб.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Некуца́вый ’неядомы (грыб)’ (Мат. Маг.), нікуцавый ’ніякі, дрэнны’ (слаўг., Яшкін, вусн. паведамл.). Відаць, ад куцаць ’доўга перажоўваць што-небудзь’ (Сл. ПЗБ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Псюк ’стары; лядашчы чалавек’; ’стары грыб’ (Нас.). Вытворнае ад псець (гл.); першапачаткова, відаць, ’непрыгодны; ні да чаго не варты’, параўн. чэш. psák ’неядомы грыб’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Тава́рач, това́рач ’расліна шальнік, Alisma’ (ельск., Жыв. сл.). Няясна, магчыма, да наступнага слова (гл.) з семантыкай ’неядомы, шкодны’, таму што ён атрутны, параўн. укр. жабник ’шальнік’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лаша́к, лун. лоша́к ’грузд, Lactarius piperatus’ (Шатал.). Названа паводле колеру лася. У бел. гаворках існуюць аналагічныя назвы грыбоў, у аснове якіх назвы жывых істот: стаўб. казлята ’масляк’, кобр. чо́рна свыня́ ’грузд’, івац. ове́чы грыб ’неядомы’, кам. кобыла, кобр. коза́ ’пеўнік жоўты’, драг. мэдвэ́дык ’пеўнік жоўты’, агульнавядомае лісі́чкі і інш. Параўн. таксама ўздз. лось ’пеўнік стракаты’ (Жыв. сл., Нар. словатв.). Утворана ад лос‑ь пры дапамозе суф. ‑ак (гл. лаша). Аналагічна літ. briedžiùkas ’ласянё’ і ’смарчок’ (ад bríedis ’лось’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)