наста́ўлены
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
наста́ўлены |
наста́ўленая |
наста́ўленае |
наста́ўленыя |
| Р. |
наста́ўленага |
наста́ўленай
наста́ўленае |
наста́ўленага |
наста́ўленых |
| Д. |
наста́ўленаму |
наста́ўленай |
наста́ўленаму |
наста́ўленым |
| В. |
наста́ўлены (неадуш.)
наста́ўленага (адуш.) |
наста́ўленую |
наста́ўленае |
наста́ўленыя (неадуш.)
наста́ўленых (адуш.) |
| Т. |
наста́ўленым |
наста́ўленай
наста́ўленаю |
наста́ўленым |
наста́ўленымі |
| М. |
наста́ўленым |
наста́ўленай |
наста́ўленым |
наста́ўленых |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
наста́ўлены
дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
наста́ўлены |
наста́ўленая |
наста́ўленае |
наста́ўленыя |
| Р. |
наста́ўленага |
наста́ўленай
наста́ўленае |
наста́ўленага |
наста́ўленых |
| Д. |
наста́ўленаму |
наста́ўленай |
наста́ўленаму |
наста́ўленым |
| В. |
наста́ўлены (неадуш.)
наста́ўленага (адуш.) |
наста́ўленую |
наста́ўленае |
наста́ўленыя (неадуш.)
наста́ўленых (адуш.) |
| Т. |
наста́ўленым |
наста́ўленай
наста́ўленаю |
наста́ўленым |
наста́ўленымі |
| М. |
наста́ўленым |
наста́ўленай |
наста́ўленым |
наста́ўленых |
Кароткая форма: наста́ўлена.
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
наста́ўлены
1. наста́вленный;
2. вы́ставленный;
3. устремлённый;
4. насторо́женный;
5. насторо́женный, насторожённый, навострённый;
6. по́днятый;
7. поста́вленный;
1-7 см. наста́віць I
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наста́ўлены, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад наставіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
насторо́женный, насторо́жённый
1. прич. натапы́раны, наста́ўлены;
2. наста́ўлены; см. насторожи́ть;
3. прил. (напряжённо-внимательный) насцяро́жаны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наста́вленныйI
1. наста́ўлены, мног. панастаўля́ны;
2. надто́чаны, мног. панадто́чваны; надста́ўлены;
3. наста́ўлены, накірава́ны; см. наста́витьI.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
натапы́раны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад натапырыць.
2. у знач. прым. Які стаіць тарчма, прыўзняты ўверх; настаўлены. Пісар снедаў, калі зайшоў да яго Каленік. Ён выцер салфеткай губы і натапыраныя кароткія вусы і ўтарапіўся вачыма ў госця. Галавач. Іду зводдаль імшарыны і пільна прыглядваюся да ўсялякай купінкі, да кожнага натапыранага лісця. Сачанка.
3. перан.; у знач. прым. Надзьмуты, незадаволены; раззлаваны. Цяпер яны стаялі каля пісьмовага стала ўсе: натапыраны Барушка, азадачаны Васіль Пятровіч, абыякавы Понтус і ціхамірная Ала. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Настаражы́ць ’наставіць пастку і пад.’, настарожаны ’настаўлены, напружаны’ (палес., Цыхун, вусн. паведамл.), параўн. укр. насторожи́ти ’падрыхтаваць да чаго-небудзь’, рус. насторожи́ть ’наставить, падрыхтаваць’, польск. nastrożyć ’наставіць пастку, паставіць вертыкальна; начапіць прынаду і г. д.’, чэш. nastražiti ’тс’, славац. nastražiť ’тс’. Усё да старажыць, стораж (гл.), параўн. сто́рож ’калок у пастцы, які ўтрымлівае яе ў раскрытым стане; нацягнуты шнурок у рыбалоўнай прыладзе і інш.’ (ТС), рус. насторо́жка ’пастка на звера’, на́сторож ’прынада ў пастцы’. Махэк₂ (390) раздзяляе па паходжанню словы са значэннем ’наставіць пастку і пад.’ ад слоў са значэннем ’наставіць вушы, насцярожыць’, узводзячы іх да *strěžiti (роднаснае літ. striegti, лат. striēgt ’ставіць прынаду’) і *storžiti ’насцярожыцца’. Гл. таксама Борысь, JP, 56, 1956, 124–127.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)