напіва́цца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
напіва́юся |
напіва́емся |
| 2-я ас. |
напіва́ешся |
напіва́ецеся |
| 3-я ас. |
напіва́ецца |
напіва́юцца |
| Прошлы час |
| м. |
напіва́ўся |
напіва́ліся |
| ж. |
напіва́лася |
| н. |
напіва́лася |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
напіва́йся |
напіва́йцеся |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
напіва́ючыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
напіва́цца несов., в разн. знач. напива́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
напіва́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.
Незак. да напіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напі́цца, -п’ю́ся, -п’е́шся, -п’е́цца; -п’ёмся, -п’яце́ся, -п’ю́цца; напі́ўся, -піла́ся, -ло́ся; напі́ся; зак.
1. чаго і без дап. Выпіць чаго-н., каб наталіць смагу; папіць.
Н. вады.
2. Дайсці да стану ап’янення.
Н. на вяселлі.
3. перан., чаго і без дап. Насыціцца, прасякнуцца чым-н.
◊
Напіцца (насмактацца) крыві чыёй (разм., неадабр.) — памучыць каго-н., паздзекавацца з каго-н.
|| незак. напіва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
напива́ться несов. напіва́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
захме́льваць
‘напівацца, упівацца’
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
захме́льваю |
захме́льваем |
| 2-я ас. |
захме́льваеш |
захме́льваеце |
| 3-я ас. |
захме́львае |
захме́льваюць |
| Прошлы час |
| м. |
захме́льваў |
захме́львалі |
| ж. |
захме́львала |
| н. |
захме́львала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
захме́львай |
захме́львайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
захме́льваючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Басю́ры ’гулянка жней за кошт гаспадара’ (Хрэст. дыял., 333). Няяснае слова. Магчыма, ёсць сувязь з словамі тыпу рус. дыял. бу́са́ть ’піць, напівацца’, бусо́й ’п’яны’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нажира́ться несов., прост., груб.
1. (наедаться) нажыра́цца;
2. (напиваться пьяным) напіва́цца, набіра́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нака́чиваться
1. (напиваться) прост. напіва́цца, налі́звацца;
2. страд. напампо́ўвацца; см. нака́чивать 1;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Пузы́рыцца (пузы́рицьца) ’наядацца, напівацца; закіпаць, падымацца пухірамі; выстаўляць пуза ад гонару’ (Нас.), рус. пузы́риться ’тс’, укр. пузи́ритися уздымацца пухірамі; дуцца’, сюды ж пузыры́ха ’тоўстая, сварлівая кабета’ (барыс., Цыхун, вусн. паведамл.). Ад пузыр 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)