мыш’я́к

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. мыш’я́к
Р. мыш’яку́
Д. мыш’яку́
В. мыш’я́к
Т. мыш’яко́м
М. мыш’яку́

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

мыш’я́к, -у́, м.

Хімічны элемент, крохкі паўметал стальнога колеру, што ўваходзіць у склад некаторых мінералаў, а таксама прэпараты з гэтага рэчыва, якія выкарыстоўваюцца ў медыцыне і тэхніцы.

|| прым. мыш’яко́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мыш’я́к, -ку́ м., хим. мышья́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мыш’я́к, ‑у, м.

1. Хімічны элемент, цвёрдае ядавітае рэчыва, якое ўваходзіць у састаў некаторых мінералаў.

2. Прэпарат з такога рэчыва, які выкарыстоўваецца ў медыцыне, тэхніцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мыш’я́к ’хімічны элемент Arsenicum’, мышша́к ’тс’ (Нас.), мыша́к (Бяльк.). З рус. мышьяк, якое першапачаткова абазначала ’мышыны яд’. Параўн. мыша́к 1 ’мышыны гарошак’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мышья́к хим. мыш’я́к, -ку́ м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мыш’яко́вісты, ‑ая, ‑ае.

Які мае ў сваім саставе мыш’як.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мыш’яко́вы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да мыш’яку, у састаў якога ўваходзіць мыш’як.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мы́шак ’мышасты конь’ (шальч., Сл. ПЗБ). Відаць, паланізм. Параўн. польск. myszak ’назва вала’. Бел. лексема названа паводле шэрага колеру каня.

◎ Мыша́к 1 ’плотавы гарошак, Vida sepium L.’ (маг., Кіс.), ветк. ’мышыны гарошак, Vida сгасса L.’ (Мат. Гом.), віц. мыш’як ’гарошак, што расце ў жыце’ (Бел. хр. дыял.). У выніку намінацыі з мышыны гарошак, параўн. паст. мышыны гарошак ’тс’ (Сл. ПЗБ), міёр. мышынъи гарошък ’тс’ (Жыв. сл., Бяльк.). Да мыш (гл.). У выніку кантамінацыі назваў мышыны гарошак і ляд ’тс’ утварылася бяроз. мышы ляд ’тс’ (Нар. лекс.). Ляд узыходзіць да ляда, параўн. рус. лядвенец, лядник, польск. lędźwiec, славац. ľadnlk, Vadnica < прасл. lędbribcb.

◎ Мыша́к 2 ’неядомы грыб’ (мсцісл., З нар. сл.; касцюк., Жыв. сл.); мышам, мышшакі, мышичча — агульная назва неядомых грыбоў (Юрч., Анік., Нас., Бяльк.). Утварылася ў выніку намінацыі словазлучэння мышыны(я) грыб(ы) ’тс’ (кругл., Жыв. сл.; бялын., Нар. сл.). Параўн. таксама мышшак, мышам ’мышыныя фекаліі’ (Нас., Шат.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)