махіна́цыя
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
махіна́цыя |
махіна́цыі |
| Р. |
махіна́цыі |
махіна́цый |
| Д. |
махіна́цыі |
махіна́цыям |
| В. |
махіна́цыю |
махіна́цыі |
| Т. |
махіна́цыяй
махіна́цыяю |
махіна́цыямі |
| М. |
махіна́цыі |
махіна́цыях |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
маніпуля́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.
1. Складаны прыём, дзеянне над чым-н. пры рабоце рукамі, ручным спосабам.
2. перан. Махлярства, махінацыі, падробка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ла́вачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
1. гл. лаўка¹.
2. Пра незаконныя жульніцкія махінацыі, а таксама пра людзей — удзельнікаў такіх махінацый (разм.).
Раскрылі іх лавачку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Скурто́ніць ‘набыць з дапамогай махінацыі, нячэсна’ (Сл. рэг. лекс.). Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гешэ́фт, ‑у, М ‑фце, м.
Разм. уст. Спекуляцыйная, выгадная здзелка. Спрытнаму на розныя махінацыі і гешэфты, Хурсу добра шанцавала. Ён удала вёў гандаль свіннямі, меў вялікія барышы. Кудраўцаў.
[Ням. Geschäft.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фі́глі-мі́глі, фігляў-мігляў; адз. няма.
Разм. Жарты, хітрыкі, махінацыі, якія пускаюцца ў ход для дасягнення чаго‑н. У Пшыбыльскага Іцка за парабка з год працуе, фіглі-міглі яму рабіць пасабляе. Шынклер.
[Ад польск. figle-migle — жарты.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
махіна́цыя, ‑і, ж.
Несумленны спосаб дасягнення чаго‑н.; махлярства. Дзеда Талаша, не гледзячы на ўсё старанне і на розныя махінацыі, як напрыклад, арышт Панаса, ніяк не ўдаецца злавіць. Колас. Каб атрымаць прэмію, Галаўня пайшоў на махінацыю: падаў даведку, што дарогу закончылі раней тэрміну. Гроднеў.
[Ад лац. machinatio — хітрыкі.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ку́хня, -і, мн. -і, -хань і -хняў, ж.
1. Асобнае памяшканне з печчу, плітой для прыгатавання ежы, а таксама камплект мэблі для такога памяшкання.
2. Падбор страў.
Беларуская к.
3. перан., адз. Махінацыі, інтрыгі, а таксама ўвогуле скрыты, закулісны бок якой-н. дзейнасці.
○
Малочная кухня — установа, якая гатуе малочныя сумесі для грудных дзяцей.
|| памянш. ку́ханька, -і, ДМ -ньцы, мн. -і, -нек, ж. (да 1 знач.).
|| прым. кухо́нны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цёмны, -ая, -ае.
1. Пазбаўлены святла, асвятлення.
Ц. пакой.
Цёмная ноч.
У хаце было цёмна (у знач. вык.).
2. Блізкі па колеры да чорнага.
Цёмная хмара.
Цёмныя вочы.
3. перан. Змрочны, пануры, невясёлы.
Цёмныя думкі.
На душы цёмна (у знач. вык.).
4. перан. Неадукаваны, невысокай культуры; адсталы.
Ц. чалавек.
5. перан. Які выклікае недавер, падазроны.
Цёмная асоба.
Цёмныя махінацыі.
Цёмнае мінулае.
6. Незразумелы, няясны, заблытаны.
Цёмнае пытанне.
7. у знач. наз. цёмная, -ай, мн. -ыя, -ых, ж. Памяшканне для арыштаваных, карцар (уст.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дели́шки мн., разг. спра́вы, род. спраў, ед. спра́ва, -вы ж., справу́нкі, -каў, ед. справу́нак, -нка м.;
как дели́шки? як спра́вы (справу́нкі)?;
тёмные дели́шки цёмныя спра́вы (махіна́цыі).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)