ма́йстар
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ма́йстар |
майстры́ |
| Р. |
ма́йстра |
майстро́ў |
| Д. |
ма́йстру |
майстра́м |
| В. |
ма́йстра |
майстро́ў |
| Т. |
ма́йстрам |
майстра́мі |
| М. |
ма́йстру |
майстра́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ма́йстар, -тра, мн. -тры́, -тро́ў, м.
1. Спецыяліст у якім-н. рамястве, у якой-н. галіне вытворчасці.
М. па абутку.
Выдатны м.
2. Кіраўнік асобнага ўчастка вытворчасці, цэха.
Зменны м.
3. Чалавек, які дасягнуў высокага майстэрства ў сваёй справе.
М. жывапісу.
4. Званне, якое прысвойваецца выдатным спартсменам, а таксама асоба, якая мае такое званне.
М. спорту.
5. на што і з інф. Аб лоўкім, здатным да чаго-н. чалавеку (разм.).
М. на розныя штукі.
|| ж. майстры́ха, -і, ДМ -ры́се, мн. -і, -ры́х (да 1 і 5 знач.).
|| прым. майстро́ўскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ма́йстар, -тра м.
1. в разн. знач. ма́стер;
2. (искусный, ловкий в каком-л. деле человек) ма́стер, иску́сник; (о женщине — ещё) мастери́ца ж.; иску́сница ж.;
◊ м. на ўсе ру́кі — ма́стер на все ру́ки;
спра́ва ~тра баі́цца — погов. де́ло ма́стера бои́тся;
м. сваёй спра́вы — ма́стер своего́ де́ла;
запле́чных спраў м. — уст. запле́чных дел ма́стер
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ма́йстар, ‑тра, м.
1. Спецыяліст у якім‑н. рамястве, у якой‑н. галіне вытворчасці. Гадзіннікавы майстар. Буравы майстар. □ Мікалай Бугкавец — вядомы ў акрузе майстар па рамонту збруі — суткамі не разгінаўся над хамутамі. Курто.
2. Адміністрацыйны і тэхнічны кіраўнік асобнага ўчастка вытворчасці (цэха, змены і пад.). Зменны майстар. Дарожны майстар.
3. Чалавек, які дасягнуў высокага майстэрства ў сваёй справе. Майстар высокіх ураджаяў. Майстар мастацкага слова. Майстар манументальнай скульптуры. □ Творчасць Янкі Брыля, аднаго з выдатных майстроў беларускай прозы, ўяўляе вялікую цікавасць як для даследчыка-літаратуразнаўца, так і для крытыка. Кучар. // на што і з інф. Разм. Аб лоўкім, здатным да чаго‑н. чалавеку. І дзядзька майстар быў на штукі, І быў механік на ўсе рукі. Колас. Настаўнік быў майстрам апавядаць. Бядуля.
4. Званне, якое прысвойваецца выдатным спартсменам. // Асоба, якая носіць гэта званне. Майстар спорту.
•••
Майстар на ўсе рукі — пра чалавека, які ўмее ўсё рабіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ма́йстар, ма́йсцер, ма́йсцяр, ма́йстра, майсцёр ’спецыяліст у якім-небудзь рамястве, галіне вытворчасці’, ’мастак, які дасягнуў высокага майстэрства ў сваёй справе’, ’зух’ (ТСБМ, Сцяшк., Сл. ПЗБ, ТС, Нас.), шчуч. ’бацька маладога на вяселлі’ (Сцяшк. Сл.), ст.-бел. майстеръ, майстръ, мастеръ ’майстар, начальнік’ (XVI ст.); ст.-рус. мастеръ ’магістар ордэна’ (XIII ст.), ’майстар’ (XVI ст.). Запазычана праз польск. majster з с.-в.-ням. majster < ст.-в.-ням. meistar < лац. magister < magis ’большы’ (Булыка, Запазыч., 195). У бел. майсьцер ’майстар’ (Нас., Шат., Бяльк.) і майстырь (Бяльк.) другая частка слова аформлена пад уплывам рус. мовы. Формы майстра, майстря ’тс’ (Гарэц., Бяльк., Сл. ПЗБ) — арыгінальныя беларускія (як це́сля). Сюды ж майстрова ’маці маладога на вяселлі’ (Сцяшк. Сл.), майстрыха, майсьцерыха, майстровая ’жонка майстра’, майстроўка ’дачка майстра’, майстравы ’рабочы, рамеснік’ (ТСБМ, Нас.), майстэрскі, майстэрства (ТСБМ). Гл. яшчэ майстраваць. Махэк₂ (365) мяркуе, што чэш., польск. і в.-луж. (mistr, mistř, mistra; mistrz; mištr) формы паходзяць з лац. magister, славац. majster, з ням. Meister, у іншых слав. — з грэч. μάγιστρος, μαίστωρ або з італ. ma(e)stro. Фасмер (2, 578) дапускае ў рус. мове польскае пасрэдніцтва або (магистръ) праз с.-грэч. μάγιστρος.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ма́йстар-кла́с
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ма́йстар-кла́с |
ма́йстар-кла́сы |
| Р. |
ма́йстар-кла́са |
ма́йстар-кла́саў |
| Д. |
ма́йстар-кла́су |
ма́йстар-кла́сам |
| В. |
ма́йстар-кла́с |
ма́йстар-кла́сы |
| Т. |
ма́йстар-кла́сам |
ма́йстар-кла́самі |
| М. |
ма́йстар-кла́се |
ма́йстар-кла́сах |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ма́йстар-клас
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ма́йстар-клас |
ма́йстар-кла́сы |
| Р. |
ма́йстар-кла́са |
ма́йстар-кла́саў |
| Д. |
ма́йстар-кла́су |
ма́йстар-кла́сам |
| В. |
ма́йстар-клас |
ма́йстар-кла́сы |
| Т. |
ма́йстар-кла́сам |
ма́йстар-кла́самі |
| М. |
ма́йстар-кла́се |
ма́йстар-кла́сах |
Крыніцы:
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
вэб-ма́йстар
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
вэб-ма́йстар |
вэб-майстры́ |
| Р. |
вэб-ма́йстра |
вэб-майстро́ў |
| Д. |
вэб-ма́йстру |
вэб-майстра́м |
| В. |
вэб-ма́йстра |
вэб-майстро́ў |
| Т. |
вэб-ма́йстрам |
вэб-майстра́мі |
| М. |
вэб-ма́йстру |
вэб-майстра́х |
Крыніцы:
piskunou2012,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
о́бер-ма́йстар
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
о́бер-ма́йстар |
о́бер-ма́йстры |
| Р. |
о́бер-ма́йстра |
о́бер-ма́йстраў |
| Д. |
о́бер-ма́йстру |
о́бер-ма́йстрам |
| В. |
о́бер-ма́йстра |
о́бер-ма́йстраў |
| Т. |
о́бер-ма́йстрам |
о́бер-ма́йстрамі |
| М. |
о́бер-ма́йстру |
о́бер-ма́йстрах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ма́йстар-кла́с, -а, мн. -ы, -аў, м.
Кароткатэрміновыя курсы найвышэйшага майстэрства ў якой-н. галіне, якія арганізуюцца або праводзяцца вядучымі, выдатнымі майстрамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)