ля́пнуць
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
ля́пну |
ля́пнем |
| 2-я ас. |
ля́пнеш |
ля́пнеце |
| 3-я ас. |
ля́пне |
ля́пнуць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
ля́пнуў |
ля́пнулі |
| ж. |
ля́пнула |
| н. |
ля́пнула |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
ля́пні |
ля́пніце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
ля́пнуўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ля́пнуць сов., однокр., разг.
1. сту́кнуть; хло́пнуть; шлёпнуть;
л. руко́й па плячы́ — хло́пнуть (шлёпнуть) руко́й по плечу́;
л. дзвяра́мі — хло́пнуть две́рью;
2. (бросить что-л. липкое) ля́пнуть;
л. це́ста на патэ́льню — ля́пнуть те́сто на сковороду́;
3. прост. (сказать что-л. бестактно) ля́пнуть, бря́кнуть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ля́пнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Аднакр. да ляпаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ля́паць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).
1. Утвараць рэзкі стук, шум пры ўдарах, удараць з ляскам.
Л. малатком.
2. Біць, удараць па чым-н. з шумам.
Л. па плячы.
3. што. Кідаць што-н. густое, ліпкае.
Л. гліну ў шчыліны.
4. перан., што. Гаварыць што-н. неабдумана, нетакгоўна.
Ляпае языком абы што.
|| зак. паля́паць, -аю, -аеш, -ае (да 1—3 знач.).
|| аднакр. ля́пнуць, -ну, -неш, -не; -ні.
|| наз. ля́панне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ляп, выкл., у знач. вык. (разм.).
Ужыв. паводле знач. дзеяслова ляпнуць.
Падбег — ды ляп па спіне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ляп, выкл. у знач. вык.
Разм. Ужываецца ў значэнні дзеяслова ляпнуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бря́кнуть сов., однокр., разг.
1. бра́знуць;
2. перен. (выболтнуть) ля́пнуць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ля́пнуть сов., прост., в разн. знач. ля́пнуць; (ударить — ещё) пля́снуць, ля́снуць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Кляпа́ч ’пра няўдала спечанае з мучнога цеста’ (Вешт.). Да кляпаць 3. Параўн. словазлучэнне ляпнуць цеста.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэ́пнуць 1 ’лопнуць, трэснуць’ (Ян.). Гл. рэпаны.
Рэ́пнуць 2 ’сказаць недарэчнае’ (Сцяшк. Сл.). Экспрэсіўнае развіццё значэння рэпнуць 1 (гл.). Існуе цэлы шэраг слоў, асноўнае значэнне якіх ’ударыць’ пераходзіць у экспрэсіўнае ’сказаць недарэчнае’. Параўн. ля́пнуць ’рэзка, з шумам стукнуць’ > ’сказаць недарэчнае’, рус. бря́кнуць ’тс’, чэш. plesknouti, plácnouti ’пляснуць, стукнуць’ > ’прагаварыцца, ляпнуць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)