ляно́та
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
| Н. |
ляно́та |
| Р. |
ляно́ты |
| Д. |
ляно́це |
| В. |
ляно́ту |
| Т. |
ляно́тай
ляно́таю |
| М. |
ляно́це |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ляно́та, -ы, ДМ -но́це, ж.
1. Адсутнасць жадання працаваць, рабіць што-н.; стан вяласці, санлівасці.
Навалілася л.
2. у знач. вык., каму з інф. Не хочацца, няма ахвоты.
Л. думаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ляно́та ж. ле́ность, лень
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ляно́та, ‑ы, ДМ ‑ноце, ж.
1. Адсутнасць жадання працаваць, рабіць што‑н., займацца чым‑н. Пра бацьку ў вёсцы казалі, што праз ляноту сваю ён жыў у недагледжанай хаце. М. Стральцоў. // Стан вяласці, санлівасці. Лёнька аж прыжмурыў вочы: прыемна грэла ў спіну, цяпло расходзілася па целе і на ўсяго яго стала нагортвацца такая млявасць і нейкая лянота, што хоць пальцам не варушы. Капыловіч.
2. у знач. вык., каму з інф. Разм. Не хочацца, няма ахвоты. [Бондар:] — Ты далікатны! Так і выкіроўваеш, каб на баку паляжаць. Да таго ж лянота думаць... Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лянота 1 ’стан вяласці, санлівасці’ (ТСБМ, ТС; слуц., КЭС; Янк. БП), лянота ’паволі’ (ваўк., Сцяшк. Сл.); ст.-рус. лѣнота (XVI ст.), паўн.-рус. ленота́, серб.-харв. ле̏нота. Прасл. lěnota. Да ляны́ (гл.). Аб суфіксе ‑ота гл. Сцяцко, Афікс. наз., 139.
*Лянота, лельч. ленота ’расліна’ (Арх. ГУ). Няясна. Відавочна, да лянота 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гульта́йства, ‑а, н.
Паводзіны гультая; бяздзейнасць, лянота. Гультайства і лянота — два сябры. З нар. Народ не церпіць пустаслоўя, няўмельства, гультайства. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ляні́васць, ‑і, ж.
Уласцівасць лянівага; лянота.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абло́маўшчына, ‑ы, ж.
Бязволле, лянота, бяздзейнасць як грамадская з’ява. (Ад імя Абломава — героя аднайменнага рамана І.А. Ганчарова.)
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ле́ность ж. ляно́та, -ты ж.; гульта́йства, -ва ср.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нясы́тны, ‑ая, ‑ае.
Недастаткова сытны; непажыўны. Пасля .. нясытнай, але гарачай і смачнай.. стравы людзей ахапіла лянота, тая, калі не хочацца ні гаварыць, ні нават варушыцца. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)