Ло́ск

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. Ло́ск
Р. Ло́ска
Д. Ло́ску
В. Ло́ск
Т. Ло́скам
М. Ло́ску

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ло́ск

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. ло́ск
Р. ло́ску
Д. ло́ску
В. ло́ск
Т. ло́скам
М. ло́ску

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

лоск м., прям., перен. гля́нец, род. гля́нцу м.; (блеск) бляск, род. бля́ску м.; бліску́часць, -ці ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Лоск 1 ’бляск’, ’лак, глянец’ (Нас.), ’тс’, ’бездакорны выгляд’ (лельч., Нар. лекс.). Укр. лоск, рус. лоск, польск. lsnąć, lskać, łysk ’маланка’, ’бляск’, каш. łəsk ’пярун’, чэш., славац. lesk, славен. lèsk ’бляск’, серб.-харв. ла̏скат ’маланка’, макед. ласка, балг. лъ̀скам, лъщя ’блішчэць, ззяць’, ст.-слав. лъщати сѧ. Прасл. lъskъ, lъskati, Iъsknǫti або lьskъ, lьskati, lьsknǫti (Бернекер, 1, 750; Фасмер, 2, 521; Махэк₂, 327; Слаўскі, 5, 419; Скок, 2, 272 БЕР З, 559–560). Да і.-е. luk (sk). Сюды ж ласкованы (аб паперы), ласкава́ць ’наводзіць бляск, чысціню’, ласава́цца ’блішчэць, ільсніцца’, ’пералівацца (аб жыце)’ (Нас.), лоска ’гладка, глянцавіта’ (Бяльк.).

Лоск 2 ’рад’, лоскам ляжаць ’упокат’ (Нас., Ян.; слуц., БНТ, Лег. і пад., 460), лоскым ’тс’ (Бяльк.). Укр. у лоск (лягла́ пшани́ця), лоском лягло, рус. пск., смал., кур., брат, варонеж. лоском, в лоск ’тс’, сіб. лоск ’воднае люстэрка’, уладз. ло́скоть ’роўнае месца сярод узгоркаў’. Да лоск 1 (гл.). Развіццё семантыкі: ’у рад’ > ’роўна, гладка’. Сюды ж усх.-маг. лоскытым ’упокат’ (Бяльк.), якое з’яўляецца змяшэннем з лоскат.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

адглянцава́ць сов. вы́лощить, навести́ лоск

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гля́нец, -нцу м. гля́нец; лоск

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адглянцо́ўваць несов. выла́щивать, лощи́ть, наводи́ть лоск

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Налашчы́ць ’адбяліць (пражу)’ (Мат. Гом.), налосціцца ’наглянцавацца, зашмальцавацца’ (ТС). Да лоск ’бляск, глянец’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Ласкава́ны ’штучна зроблены крамяным’ (КЭС, лаг.), драг. лоскованы ’глянцаваны’, ласкованы ’тс’ (Нас.). Да лоск (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

наводно́й в разн. знач. навадны́;

наводно́й мост навадны́ мост;

наводно́й лоск наве́дзены гля́нец.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)