Куты́р ’бруха’ (Нас.). Гл. кут. Параўн. Фасмер, 2, 435.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

куты́рыць

‘набіваць страўнік’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. куты́ру куты́рым
2-я ас. куты́рыш куты́рыце
3-я ас. куты́рыць куты́раць
Прошлы час
м. куты́рыў куты́рылі
ж. куты́рыла
н. куты́рыла
Загадны лад
2-я ас. куты́р куты́рце
Дзеепрыслоўе
цяп. час куты́рачы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Ку́тніца1 ’прамая кішка’ (Сл. паўн.-зах., Шатал., КЭС, лаг., Нар. лекс., Маш., Мядзв.). Да кутыр (гл.), кутаць1 (гл.).

Ку́тніца2 ’кіла’ (З нар. сл.), ’похва ў каровы’ (Янк. III). Да кутніца1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кут ’частка памяшкання, прастора паміж дзвюма сценамі’ (ТСБМ, Нас., Шат., Сл. паўн.-зах., Касп., Ян., Крачк., Нік. Очерки, Яшк., П. С., Маш., Хар., Бяльк., Сцяшк., Шушк., Мядзв., Грыг.). Укр. кут, рус. кут, балг. кът, серб.-харв. ку̑т, славен. kǫ́ty польск. kąt, чэш. kout, славац. kùt, в.-луж. kut, н.-луж. kut ’тс’. Прасл. kǫtъ ’вугал, закрытая прастора’ генетычна суадносіцца з прасл. kǫtati (гл. кутаць і хутаць) ’закрываць, хаваць’. Параўн. серб.-харв. ку̑т, ску̑т ’крысо’, чэш. kout ’полаг’, серб.-харв. ску̑т ’вантробы’, бел. кутыр ’бруха’, польск. kątnica ’сляпая кішка’. Генетычна суаднесеным з прасл. kǫtъ з’яўляецца ст.-прус. pokūnst ’закрываць, берагчы’. Магчыма, прасл. kǫtъ звязана са ст.-грэч. κοντός ’шэст’ і прасл. kǫtja ’хаціна, шалаш’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)