крыўдава́ць, -ду́ю, -ду́еш, -ду́е; -ду́й; незак.
Мець на каго-н. крыўду; крыўдзіцца.
Не трэба к.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
крыўдава́ць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
крыўду́ю |
крыўду́ем |
| 2-я ас. |
крыўду́еш |
крыўду́еце |
| 3-я ас. |
крыўду́е |
крыўду́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
крыўдава́ў |
крыўдава́лі |
| ж. |
крыўдава́ла |
| н. |
крыўдава́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
крыўду́й |
крыўду́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
крыўду́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
крыўдава́ць несов. обижа́ться; доса́довать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
крыўдава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; незак.
Мець крыўду на каго‑н.; крыўдзіцца. — Ты пытаешся пра дзяцей і напэўна крыўдуеш, чаму я не разбуджу іх... Васілевіч. Байцы трошкі крыўдавалі на .. залішнюю строгасць [Карпенкі]. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
доса́довать несов. злава́ць; (обижаться) крыўдава́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пакрыўдава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак.
Крыўдаваць некаторы час. Пакрыўдаваў з год і забыўся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
обижа́ться кры́ўдзіцца, крыўдава́ць;
не обижа́йтесь не крыўду́йце.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уду́мацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Уважліва абдумаць, асэнсаваць, глыбока ўнікнуць у што‑н. Удумацца ў сэнс слова. □ Вымова тая, калі ўдумацца, патрэбна, як кашаль хваробе. Ермаловіч. А потым, удумаўшыся, Якаў зразумеў, што здзіўляцца і крыўдаваць тут няма чаго. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Рмаць ’надрывацца’, ’раззлавацца, выйсці з сябе’: не рмі́ся! (паўн.-усх., КЭС). Паводле Дабравольскага (Дабр., Этн., 4, 677), з рваць. Аднак гэта можна дапусціць толькі ў адносінах да лексемы з першым значэннем ’надрывацца’. Што ж тычыцца другога — да рус. рни́ться ’быць злым, злавацца’, ст.-рус. рняти ’злавацца, крыўдаваць’ (1539), рнитися ’тс’ (1517). Да рынуцца (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Скасу́рыцца ‘паглядзець коса’ (Барад.), скасы́руваць ‘крыўдаваць; пляткарыць’, скасы́рны ‘незычлівы, нядобразычлівы’ (Ян.), сюды ж скусорьщца ‘коса глядзець на каго-небудзь’ (Шымк. Собр.). Да скоса, коса (гл. касы) з суфіксальным нарашчэннем ‑ур‑/‑ыр‑, параўн. касаву́рыць (гл.), дзе перад суфіксам з’яўляецца прыстаўное ‑в‑, прыставачнае ўтварэнне скасаву́рыцца ‘скасіцца, паглядзець скоса’ (ТСБМ, Байк. і Некр., Бяльк.), ‘скасіць вочы; злавацца’ (Мат. Гом.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)