кры́к
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
кры́к |
кры́кі |
| Р. |
кры́ку |
кры́каў |
| Д. |
кры́ку |
кры́кам |
| В. |
кры́к |
кры́кі |
| Т. |
кры́кам |
кры́камі |
| М. |
кры́ку |
кры́ках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
крык, -у, мн. -і, -аў, м.
1. Моцны, вельмі рэзкі гук голасу.
У лесе пачуўся к.
2. Нападкі, папрокі рэзкім голасам.
3. перан., чаго. Моцнае праяўленне якога-н. пачуцця.
К. адчаю.
К. душы.
◊
Апошні крык моды — пра модную навінку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
крык (род. кры́ку) м.
1. крик; вскрик; вопль; (гусиный, лебединый) клик;
к. аб дапамо́зе — крик (вопль) о по́мощи;
2. шум, галдёж;
◊ кры́кам крыча́ць — кри́ком крича́ть;
апо́шні к. мо́ды — после́дний крик мо́ды;
к. душы́ — крик души́;
зайсці́ся ад ~ку — изойти́ кри́ком
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
крык, ‑у, м.
1. Вельмі моцны, рэзкі гук голасу. Бывала, ўлетку, ў час рабочы Не раз там чуўся крык вясёлы: — Го, тата! дзядзька! выйшлі пчолы! Колас. // Плач уголас (пра дзяцей). — Ма-ма! — даляцеў адчайны дзіцячы крык, перамешаны з плачам. Васілевіч. // Пра рэзкія гукі, якія ўтвараюцца птушкамі, жывёламі. Жураўліны крык. □ Луналі чайкі ў сінім паднябессі І крыкам нас віталі з вышыні. Аўрамчык.
2. перан.; чаго. Моцнае праяўленне якога‑н. пачуцця. — Страшна! — тут ужо Іван Васільевіч насцярожыўся, бо словы дачкі не здаліся жартам — крык душы. Шамякін.
3. Папрокі, нападкі рэзкім, павышаным тонам; сварка, лаянка. Падняць крык. □ — С-слухай... як цябе там... танцор... Ведаеш, не магу я глядзець на тваю работу... — І перайшоў на крык, прарэзлівы, хрыплы: — Брыгадзір! Дзе брыгадзір?! Вышынскі.
•••
(Апошні) крык моды — пра модную навінку [пераклад з фр. dernier cri (de la mode).]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Крык ’вельмі моцны гук голасу’ (ТСБМ, Бяльк., Яруш., Сержп. Пр., Бяльк., Сержп., Ск., ТС). Укр. крик, рус. крик ’тс’, макед. крик, серб.-харв. кри̑к, славен. krȋk ’тс’, польск. krzyk, чэш. křik, славац. krik, в.-луж. křik, н.-луж. kśik ’тс’. Прасл. krikъ зваротнае словаўтварэнне да kričati. Параўн. літ. krỹkti ’крычаць’. Іншыя паралелі больш праблематычныя (Фасмер, 2, 376–377; Слаўскі, 3, 240; Фрэнкель, 298–299).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ро́ў
‘працяглы крык жывёлы; моцны плач’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
ро́ў |
| Р. |
ро́ву |
| Д. |
ро́ву |
| В. |
ро́ў |
| Т. |
ро́вам |
| М. |
ро́ве |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ёкат, -у, М ёкаце, м.
Моцны крык з плачам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
га́лас, -у, м. (разм.).
Бязладны шматгалосы крык, бязладная размова.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
роў², ро́ву, м.
1. Моцны працяглы крык некаторых жывёлін; гукі, якія нагадваюць такі крык.
Мядзведжы р.
Р. самалётаў.
Р. буры (перан.).
2. Моцны плач (разм.).
Дзеці ўсчалі р.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
громападо́бны, -ая, -ае.
Вельмі гучны, падобны на гукі грому.
Г. крык.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)