кро́т

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. кро́т краты́
Р. крата́ крато́ў
Д. крату́ крата́м
В. крата́ крато́ў
Т. крато́м крата́мі
М. краце́ крата́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

крот, крата́, мн. краты́, крато́ў, м.

Невялікая млекакормячая жывёліна атрада насякомаедных, якая жыве пад зямлёй, а таксама футра гэтай жывёліны.

Каўнер з крата.

|| прым. крато́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

крот крот, род. крата́ м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

крот (род. крата́) м., крот

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

крот, крата, м.

Невялікая млекакормячая жывёліна атрада насякомаедных, прыстасаваная для жыцця пад зямлёй. // Футра гэтай жывёліны. Каўнер з крата.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Крот ’невялікая млекакормячая жывёла атрада насякомаедных’ (ТСБМ, Яруш., Бяльк., Сержп. Пр., Сцяшк., ТС, Сл. паўн.-зах., Касп.). Укр. крот, рус. крот ’тс’, балг. крът, серб.-харв. кр̏т, славен. kr̀t, польск. kret, чэш. krt, славац. krt, н.-луж. kšet ’тс’. Прасл. krъtъ, калі лічыць яго першасным значэннем ’той, хто крыецца ў зямлі, паглыбляецца ў зямлю’, то ад прасл. kryti (як plъtъ ад plyti, rъtъ ад ryti SP, 2, 37), якое мае дакладны адпаведнік у ст.-прус. krūt ’падаць, апускацца’ (Тапароў, K–L, 216–219). Гл. крыць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

крато́вы гл. крот.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кро́та

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. кро́та кро́ты
Р. кро́ты кро́т
Д. кро́це кро́там
В. кро́ту кро́ты
Т. кро́тай
кро́таю		 кро́тамі
М. кро́це кро́тах

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

прары́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ы́ецца; зак.

Пракапацца (пераважна рылам).

Крот прарыўся на паверхню.

|| незак. прарыва́цца, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прары́цца сов. (рылом — о животных) проры́ться;

крот ~ры́ўся на паве́рхню — крот проры́лся на пове́рхность

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)