кла́сная
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне
|
адз. |
мн. |
| ж. |
- |
| Н. |
кла́сная |
кла́сныя |
| Р. |
кла́снай |
кла́сных |
| Д. |
кла́снай |
кла́сным |
| В. |
кла́сную |
кла́сных |
| Т. |
кла́снай кла́снаю |
кла́снымі |
| М. |
кла́снай |
кла́сных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
кла́сная ж., сущ., разг. кла́ссная
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кла́сны, -ая, -ае.
1. гл. клас.
2. у знач. наз. кла́сны, -ага, м.; кла́сная, -ай, ж. Класны кіраўнік (разм.).
3. Які мае пэўны клас, разрад (пра судна і г.д.; спец.).
4. Які мае высокую ступень чаго-н.; які паказвае клас (у 7 знач.).
К. сталявар.
К. спартсмен.
Класная гульня.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кла́ссная сущ. кла́сная, -най ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кла́сны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да класа (у 3 знач.). Класны кіраўнік. Класны журнал. Класны пакой. Класная дошка. // у знач. наз. кла́сны, ‑ага, м.; кла́сная, ‑ай, ж. Разм. Класны кіраўнік (класная кіраўніца).
2. Спец. Які мае пэўны клас, разрад (пра судна і г. д.).
3. Які мае высокую ступень чаго‑н., які паказвае клас (у 5 знач.). Класная гульня. Класны спартсмен.
4. Уст. Які мае пэўны чын, ранг. Класны чыноўнік.
•••
Класны вагон (уст.) — пасажырскі вагон у адрозненне ад таварнага.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кла́сны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
кла́сны |
кла́сная |
кла́снае |
кла́сныя |
| Р. |
кла́снага |
кла́снай кла́снае |
кла́снага |
кла́сных |
| Д. |
кла́снаму |
кла́снай |
кла́снаму |
кла́сным |
| В. |
кла́сны (неадуш.) кла́снага (адуш.) |
кла́сную |
кла́снае |
кла́сныя (неадуш.) кла́сных (адуш.) |
| Т. |
кла́сным |
кла́снай кла́снаю |
кла́сным |
кла́снымі |
| М. |
кла́сным |
кла́снай |
кла́сным |
кла́сных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
кла́сны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
кла́сны |
кла́сная |
кла́снае |
кла́сныя |
| Р. |
кла́снага |
кла́снай кла́снае |
кла́снага |
кла́сных |
| Д. |
кла́снаму |
кла́снай |
кла́снаму |
кла́сным |
| В. |
кла́сны (неадуш.) кла́снага (адуш.) |
кла́сную |
кла́снае |
кла́сныя (неадуш.) кла́сных (адуш.) |
| Т. |
кла́сным |
кла́снай кла́снаю |
кла́сным |
кла́снымі |
| М. |
кла́сным |
кла́снай |
кла́сным |
кла́сных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
кла́ссный кла́сны;
кла́ссная доска́ школ. кла́сная до́шка;
кла́ссный ваго́н ж.-д. кла́сны ваго́н.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Таблі́ца ’пералік лічбавых ці іншых даных па графах’ (ТСБМ, Некр. і Байк.), ’дошка, пліта з надпісамі’ (Ласт.), ’паказальнік дарог’ (Касп., Сл. ПЗБ), ’класная дошка’ (Некр. і Байк., Сцяшк., Сл. ПЗБ), ’дошка аб’яў’ (Сл. ПЗБ), ст.-бел. таблица ’пліта, табліца, шахматная дошка’ (Ст.-бел. лексікон). Укр. табли́ця, рус. табли́ца, польск. tablica ’табліца; дошка’, н.-луж. tablica ’плітка, дошчачка’, чэш. tabulka ’табліца; дошка’, славац. tabuľka ’табліца’, tablica ’дошка’, tabla ’тс’, славен. tȃbla, tȃblica ’таблічка, дошчачка (з надпісам)’, серб.-харв. та̏блица ’табліца; дошчачка, таблічка; грыфельная дошка’, макед. таблица ’грыфельная дошка’, балг. та́блица ’табліца’. Ст.-бел. таблица ’пліта, табліца’ < ст.-польск. tablica фіксуецца з XV ст. (Булыка, Запазыч., 315). У польскай з нар.-лац. tabla ’дошка, табліца’ < лац. tabula ’тс’ (Борысь, 624).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
клас, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. У навуковых і іншых класіфікацыях: сукупнасць прадметаў, з’яў, аб’яднаных на аснове якіх-н. агульных якасцей; катэгорыя, разрад, падраздзяленне.
Назвы класаў раслін у батаніцы.
К. паўзуноў.
К. мінаносцаў.
2. Вялікая група людзей, аб’яднаных аднолькавымі адносінамі да сродкаў вытворчасці, да размеркавання грамадскага багацця і агульнасцю інтарэсаў.
Рабочы к.
3. Падраздзяленне вучняў пачатковай і сярэдняй школы, якое адпавядае году навучання.
Шосты к.
4. Падраздзяленне вучняў мастацкай або іншай спецшколы, якія вывучаюць пэўны прадмет.
К. цымбалаў.
К. жывапісу.
5. Памяшканне ў школе, дзе займаюцца вучні.
Рамонт класа.
6. Група вучняў, якія вучацца сумесна.
Дружны к.
7. Мера якасці, ступень, узровень чаго-н.; кваліфікацыя.
Спецыяліст высокага класа.
Паказаць нізкі к. гульні.
Лётчык першага класа.
|| прым. кла́савы, -ая, -ае (да 2 знач.) і кла́сны, -ая, -ае (да 3—6 знач.).
Класавае грамадства.
Класны кіраўнік.
Класны пакой.
Класная дысцыпліна.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)