каранні́к, -а, мн. -і́, -о́ў, м.

Сярэдні конь у тройцы, які запрагаецца ў аглоблі ў адрозненне ад прысцяжных.

У гэтай тройцы к. быў самым надзейным канём.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кара́ннік

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. кара́ннік кара́ннікі
Р. кара́нніка кара́ннікаў
Д. кара́нніку кара́ннікам
В. кара́ннік кара́ннікі
Т. кара́ннікам кара́ннікамі
М. кара́нніку кара́нніках

Крыніцы: nazounik2008.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

каранні́к

‘вулей’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. каранні́к караннікі́
Р. каранніка́ каранніко́ў
Д. каранніку́ каранніка́м
В. каранні́к караннікі́
Т. каранніко́м каранніка́мі
М. каранніку́ каранніка́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

каранні́к

‘конь’

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. каранні́к караннікі́
Р. каранніка́ каранніко́ў
Д. каранніку́ каранніка́м
В. каранніка́ каранніко́ў
Т. каранніко́м каранніка́мі
М. каранніку́ каранніка́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

каранні́к I, -ка́ м. (о лошади) коренни́к, коренно́й, коренна́я ж.

каранні́к II, -ка́ м., обл. у́лей, коло́да ж., борть ж.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

каранні́к, ‑а, м.

Сярэдні конь у тройцы, які запрагаецца ў аглоблі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

коренна́я ж., сущ., коренни́к каранні́к, -ка́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

коренно́й

1. прил. карэ́нны;

коренно́й жи́тель карэ́нны жы́хар;

коренны́м о́бразом карэ́нным чы́нам;

коренно́й зуб карэ́нны зуб;

2. сущ. каранні́к, -ка́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Рале́йны ’прызначаны для ворыва’: ралейны хамут (Нас., Юрч.), рале́мый ’тс’ (гарад., Нар. лекс.), рале́йны ’галоўны ў парнай запрэжцы (пра валоў)’ (слуц., глыб., лід., лях., трак., Сл. ПЗБ), рале́нны (конь) ’карэнны, караннік’ (Ян.), ст.-бел. ролейный ’прызначаны для ворыва’: три места ролейная (XIV ст., Карскі, 1, 55), рус. дыял. роле́йный (хомут) ’тс’, стараж.-рус. ролейный ’тс’: а иже у господина ролейный закупъ будет (Руская Праўда). Параўн. балг. ра́лен хомо́т ’хамут для валоў, які дазваляў ім хадзіць па раллі’. Сюды ж раляны́ ’земляны’: раляныя чэрві (шчуч., Сл. ПЗБ), раллявы́ ’галоўны ў запрэжцы валоў’ (ст.-дар., Сл. ПЗБ). Ад ралля́ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)