материалисти́ческий, материалисти́чный матэрыялісты́чны;

материалисти́ческое понима́ние исто́рии матэрыялісты́чнае разуме́нне гісто́рыі;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ве́ха

1. ты́чка, -кі ж., вяха́, -хі́ ж.;

2. обычно мн. вяха́, -хі́ ж.;

ве́хи исто́рии ве́хі гісто́рыі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сме́тнік м. му́сорная я́ма; помо́йка ж., сва́лка ж.;

вы́кінуць на с. — вы́бросить на сва́лку;

◊ на с. гісто́рыі — на сва́лку исто́рии

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Намацём ’вобмацкам’ (Клім.). Да мацаць (гл.); безпадстаўна гэта слова лічыць балтызмам Лаўчутэ, гл. Праблемы этничной истории балтов. Тезисы межресп. конференции. Рига, 1985, 185.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ *Ле́седзь, леседзь ’лёска’ (КЭС, І. Чыгрынаў), рус. вяц. лёсядзь ’тс’. Бел.-рус. ізалекса. Да лёска (гл.). Аб суфіксе больш падрабязна гл. Аткупшчыкоў, Из истории, 149 і наст.; Сцяцко, Афікс. наз., 130, 140, 179.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гісто́рыя ж., в разн. знач. исто́рия;

г. чалаве́цтва — исто́рия челове́чества;

законы ~рыі — зако́ны исто́рии;

вучы́ць ~рыю — учи́ть исто́рию;

г. белару́скай мо́вы — исто́рия белору́сского языка́;

сяме́йная г. — семе́йная исто́рия;

люблю́ слу́хаць ціка́выя ~рыі — люблю́ слу́шать интере́сные исто́рии;

○ г. хваро́бы — исто́рия боле́зни;

◊ ве́чная г. — ве́чная исто́рия;

до́ўгая г. — дли́нная исто́рия;

тра́піць у ~рыю — попа́сть (вли́пнуть) в исто́рию;

увайсці́ ў ~рыю — войти́ в исто́рию;

вось дык г.! — вот так исто́рия!;

пра гэ́та г. маўчы́ць — об э́том исто́рия ума́лчивает;

павярну́ць ко́ла ~рыі наза́д — поверну́ть колесо́ исто́рии вспять

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Мокрадзь ’мокрае месца, балота’ (Гарб.), мокраць ’макрата’ (паст., ашм., Сл. ПЗБ). Да прасл. mokrʼadь, mokradь < mokrъ > мокры (гл.). Аб суф. ‑адзь гл. Сцяцко, Афікс. наз., 13; Слаўскі, SP, 1, 64; Аткупшчыкоў, Из истории, 149 і наст.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пельме́ні ’маленькія піражкі з цеста, начыненыя мясным або рыбным фаршам’ (ТСБМ). З рус. пельме́ні, якое з комі pelʼńań < комі, удм. pel ’вуха’, ńań ’хлеб’ — назва паводле формы, падобнай да вуха, гл. Папоў, Из истории, 28; Фасмер, 3, 230.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Раўня́дзь ’роўнае месца, раўніна’ (Нік. Очерки, Касп., Гарэц.), раўна́дзь ’раўніна; роўная паверхня’ (леп., Стан.), ро́ўнядзь ’роўнае месца’ (Бяльк.). Вытворныя ад роўны (гл.) пры дапамозе суф. ‑ядзь (< *‑en‑dь‑ > *‑ędь > ‑ядзь, гл. Мее, Études, 322, 323; Аткупшчыкоў, Из истории₂, 149, 150).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ознаменова́ть сов. азнаменава́ць, адзна́чыць;

э́то откры́тие ознаменова́ло це́лую эпо́ху в исто́рии нау́ки гэ́та адкрыццё азнаменава́ла цэ́лую эпо́ху ў гісто́рыі наву́кі;

ознаменова́ть пра́здник торже́ственным собра́нием адзна́чыць свя́та ўрачы́стым схо́дам;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)